W dzisiejszych czasach o zdrowie jamy ustnej dba coraz więcej osób. Codzienna higiena jest niezwykle ważna, a jednym z kluczowych elementów tej rutyny jest szczotkowanie zębów. Fluor znalazł swoje miejsce w większości past do zębów ze względu na swoje udowodnione właściwości przeciwdziałania próchnicy. Jednak przez lata powstało wiele kontrowersji wokół tego składnika. Niektórzy twierdzą, że fluor może być szkodliwy dla zdrowia, zwłaszcza jeśli jest stosowany w dużych ilościach. Warto zrozumieć zarówno zalety, jak i potencjalne zagrożenia związane z jego nadmiernym stosowaniem. Zatem czy fluor w paście do zębów jest szkodliwy?
Najważniejsze informacje:
- Fluor w pastach do zębów - co to jest i jak działa?
- Potencjalne zagrożenia - fluoroza zębów
- Zalecenia i świadome stosowanie past do zębów z fluorem
Fluor w pastach do zębów - co to jest i jak działa?
Fluor jest naturalnym pierwiastkiem, który występuje w glebie, wodzie i żywności, takiej jak żytnie pieczywo, płatki kukurydziane, wieprzowe wędliny, a nawet czarna herbata. Dawniej w większości rejonów Polski uzupełniano nim również wodę, ponieważ miało to mieć działanie profilaktyczne przeciw tworzeniu się próchnicy. W miarę upływu lat zaprzestano wprowadzania tego pierwiastka do wody, gdyż wiązało się to ze zwiększonym ryzykiem występowania fluorozy.
Wprowadzenie fluoru do past do zębów miało ogromny wpływ na zdrowie jamy ustnej na całym świecie. Dzięki regularnemu myciu zębów pastami zawierającymi fluor, możliwe jest zminimalizowanie ryzyka próchnicy i utrzymanie zdrowego uśmiechu. Fluor hamuje aktywność bakterii próchnicowych, które odpowiadają za degradację szkliwa. Bakterie te metabolizują cukry w pożywieniu, tworząc kwas, który atakuje szkliwo zębów. Stosowanie past z fluorem może zmniejszyć liczbę tych bakterii i ograniczyć ich zdolność do tworzenia próchnicy. Jest to składnik, który zapobiega demineralizacji szkliwa oraz wspomaga jego remineralizację, czyli proces odbudowy mineralnych składników szkliwa, które uległy erozji w wyniku działania kwasów i bakterii. Fluor może pomóc również zmniejszyć wrażliwość zębów na bodźce zewnętrzne, takie jak gorące lub zimne pokarmy i napoje. Dzięki utrwaleniu i wzmocnieniu struktury szkliwa, zęby stają się bardziej odporne na czynniki mogące powodować dyskomfort.
Potencjalne zagrożenia - fluoroza zębów
Jak każdy składnik, fluor w nadmiarze może stanowić pewne zagrożenie. Jednym z głównych problemów związanych z nadmiernym spożyciem fluoru jest fluoroza zębów. Fluoroza to stan, w którym zęby nabierają charakterystycznych, nieestetycznych przebarwień, a w zaawansowanych przypadkach mogą wystąpić nawet uszkodzenia szkliwa.
Fluoroza zębów jest zazwyczaj efektem długotrwałej ekspozycji na dużą ilość fluoru w okresie, gdy szkliwo zębów jest w fazie rozwoju. Dlatego szczególnie narażone na to są dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
Klasyfikacja fluorozy
Współcześnie do oceny zaawansowania fluorozy stosuje się klasyfikację Deana. Jest to skala służąca do oceny stopnia nasilenia uszkodzeń szkliwa z powodu nadmiernego spożycia fluoru w okresie, gdy zęby są w fazie rozwoju. Skala została opracowana przez H. Trendleya Deana w 1942 roku i jest używana do oceny fluorozy na podstawie klinicznych cech widocznych na powierzchni szkliwa.
Skala zaawansowania fluorozy zębów wg. klasyfikacji Deana:
- 0 – brak fluorozy
W tej kategorii nie ma żadnych widocznych oznak fluorozy na powierzchni szkliwa. Zęby wyglądają normalnie, bez przebarwień czy innych uszkodzeń.
- 1 – fluoroza wątpliwa
Występują delikatne, białe plamki lub linie na szkliwie, które są widoczne tylko na niektórych zębach.
- 2 – bardzo łagodna fluoroza
Objawia się białymi plamami na szkliwie, które występują na większej liczbie zębów, ale wciąż obejmują mniej niż 25% ich powierzchni.
- 3 – łagodna fluoroza
Charakteryzuje się większą ilością białych i brązowych plam na szkliwie, zajmujących powyżej 25% ich powierzchni.
- 4 – umiarkowana fluoroza
W tej kategorii występują ciemnobrązowe plamy i duże uszkodzenia szkliwa, które zajmują ponad 50% ich powierzchni.
- 5 – ciężka fluoroza
Występują bardzo zaawansowane zmiany szkliwa, a zęby mogą być wyraźnie zdeformowane.
Zalecenia i świadome stosowanie past do zębów z fluorem
Fluor w paście do zębów odgrywa kluczową rolę w ochronie jamie ustnej. Działanie fluoru ma na celu zapobieganie próchnicy, która jest jednym z najpowszechniejszych problemów zdrowotnych. Należy podkreślić, że odpowiednie stosowanie pasty do zębów z fluorem jest kluczowe w minimalizowaniu ryzyka wystąpienia fluorozy.
- Dawkowanie - dla dzieci poniżej 3. roku życia zaleca się stosowanie pasty o wielkości ziarenka ryżu, a dla dzieci w wieku 3-6 lat wielkości ziarnka grochu. Dla dorosłych dawkowanie może być większe, ale zalecana ilość zależy od indywidualnych potrzeb i wskazówek dentysty.
- Nadzór - rodzice powinni nadzorować szczotkowanie zębów u dzieci, zwłaszcza młodszych, aby upewnić się, że używają odpowiedniej ilości pasty i że nie połykają jej w dużych ilościach.
- Alternatywy - dla osób obawiających się stosowania past z fluorem istnieją także pasty bez lub z niższą zawartością tego pierwiastka. Jednak należy pamiętać, że fluor jest skutecznym środkiem zapobiegającym próchnicy, dlatego warto skonsultować się z dentystą, aby dobrać odpowiednią pastę do indywidualnych potrzeb.
Produkty powiązane
Fluor w pastach do zębów, gdy jest stosowany odpowiednio, jest skutecznym i bezpiecznym środkiem zapobiegającym próchnicy. Ryzyko wystąpienia fluorozy zębów jest minimalne, o ile zachowamy odpowiednie dawkowanie i świadomość w stosowaniu pasty, zwłaszcza u dzieci. Zapominając o higienie jamy ustnej, możemy narazić się na poważne problemy zdrowotne, dlatego warto dbać o swoje zęby i stosować się do zaleceń specjalistów. Pamiętajmy, że piękny uśmiech to nie tylko kwestia estetyki, ale również kluczowy element naszego ogólnego zdrowia i samopoczucia. Poznaj najnowszy ranking najlepszych past do zębów.
Bibliografia:
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/fluoride-toothpaste#choosing-toothpaste
- https://www.dentaly.org/us/babies-children/dental-fluorosis/
- https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/oi/authority.20110803095825451
