Każdy wie o „ósemkach”, czyli słynnych zębach mądrości – jednak czy słyszałeś kiedyś o stomatologicznej zagadce, którą jest dziewiąty ząb u człowieka? Szacuje się, że tą osobliwą pamiątką po naszych przodkach może pochwalić się nie więcej niż 3% populacji, co czyni ząb dziewiątkę niezwykle rzadkim zjawiskiem. W tym artykule ujawnimy prawdę na temat tego, czym jest i skąd się wziął – dowiesz się również, co zrobić w przypadku, gdy okaże się, że masz dziewiąty ząb.
Tego dowiesz się z naszego wpisu:
- Dziewiąty ząb – czy to możliwe?
- Dziewiąty ząb – objawy
- Dziewiąty ząb – diagnostyka
- Mam dziewiąty ząb – i co teraz?
Dziewiąty ząb – czy to możliwe?
Zastanawiasz się, czy to naprawdę możliwe, aby ludzie posiadali dziewiąty ząb? Krótko mówiąc – tak, ale to dość niecodzienne zjawisko. Człowiek jest zwykle wyposażony w dwa zestawy zębów – zęby mleczne, czyli te, których używamy jako dzieci, a także zęby stałe, które służą nam za dorosłego życia.
Średnia ilość zębów mlecznych wynosi 20, a stałych – 32. W ich skład wchodzą siekacze, kły, przedtrzonowce i trzonowce, które są symetrycznie rozłożone na czterech ćwiartkach jamy ustnej. Dziewiąty ząb nie pasuje więc do tego standardowego układu – szczęka współczesnego człowieka nie jest bowiem zaprojektowana do tego, aby pomieścić go w taki sam sposób, jak pozostałe zęby.
>> jak zbudowany jest ząb człowieka?
Zdarzają się jednak osoby, które poza standardowymi zębami mają również dziewiątki – takie zjawisko obecnie nazywane jest zębem nadliczbowym. To swego rodzaju genetyczna pamiątka po naszych bardzo dalekich przodkach, którzy charakteryzowali się bardziej przestronną jamą ustną i większą ilością zębów znajdujących się w niej. Dodatkowe zęby były im bowiem niezbędne do przeżuwania twardego, surowego mięsa i włóknistych warzyw.
W przypadku człowieka współczesnego, nadliczbowe zęby mogą spowodować prawdziwy chaos w jamie ustnej, dlatego często wymagają one interwencji stomatologa. Dzięki temu nie będziesz musiał martwić się o to, że Twoja dziewiątka będzie stwarzała problemy, a Twój zgryz zachowa swoje idealne ułożenie, lub do niego powróci.
Dziewiąty ząb – objawy
Ząb 9-tka może zaburzyć harmonię w zdrowiu jamy ustnej, dlatego w wielu przypadkach idzie w parze z nieprzyjemnymi objawami. Oto najpowszechniejsze z nich:
-
Ból i dyskomfort w jamie ustnej – nadliczbowy ząb dziewiątka może objawiać się uciskiem i pulsującym bólem w tylnej części zgryzu, zwłaszcza jeśli napiera na sąsiadujące zęby.
-
Nieprawidłowy zgryz – naturalne ustawienie zębów może zostać łatwo zaburzone przez wyrzynającą się dziewiątkę. Jeśli zmagasz się ze stłoczonymi zębami, lub zauważysz nagłe i nietypowe zmiany w wyglądzie swojego zgryzu, powinieneś jak najszybciej udać się do dentysty – dzięki temu będziesz w stanie zapobiec dalszym zmianom.
-
Opóźnione wyrzynanie zębów stałych u dzieci – jeśli zęby stałe nie wyrastają przez długi czas po utracie mleczaków, może okazać się że ich droga jest blokowana przez nadliczbowe dziewiątki.
-
Obrzęk lub wrażliwość dziąseł, szczególnie w okolicy wyrzynającej się dziewiątki. Ten objaw może zostać łatwo pomylony z zapaleniem dziąseł – tutaj znajdziesz kompleksowy poradnik szczegółowo wyjaśniający objawy, przyczyny i leczenie tej choroby.
Dziewiąty ząb – diagnostyka
Jeśli podejrzewasz, że w Twojej jamie ustnej znajduje się dziewiąty ząb – będziesz musiał potwierdzić to na badaniu u stomatologa. Taki stan może bowiem przynieść duży kłopot, któremu trzeba jak najszybciej zapobiec. W oczekiwaniu na swoją wizytę dowiedz się, co na bolące dziąsła w wyniku dziewiątki sprawdzi się najlepiej. Jakie badania są przeprowadzane w celu diagnozy dziewiątego zęba w gabinecie stomatologa?
Lekarz zaczyna od dokładnych oględzin jamy ustnej z zewnątrz w poszukiwaniu jakichkolwiek obrzęków, zaburzeń w zgryzie czy widocznych zębów nadliczbowych wystających ponad dziąsło. Jednak najlepszym sposobem na potwierdzenie obecności dziewiątek jest zrobienie zdjęcia RTG pantomograficznego. Na nim widoczna jest szczęka i żuchwa wraz z wszystkimi zębami – również tymi, które są ukryte pod dziąsłami.
Mam dziewiąty ząb – i co teraz?
Jeśli stomatolog po dokładnej ocenie stanu Twojej jamy ustnej potwierdził obecność nadliczbowego zęba dziewiątego – przyszedł czas na omówienie najlepszego toku działania. Jeśli Twoja dziewiątka nie sprawia Ci obecnie żadnych problemów, lekarz może zalecić obserwację zęba przy pomocy regularnych badań kontrolnych.
W innych przypadkach konieczne może jednak okazać się ich chirurgiczne usunięcie – zwłaszcza jeśli ząb nadliczbowy jest w trakcie wyrzynania i tym samym powoduje ból, dyskomfort oraz zaburza ustawienie zębów. Zabieg ekstrakcji chirurgicznej wykonywany jest przez chirurga szczękowego, który jest w stanie bezpiecznie wydobyć nawet głęboko osadzoną dziewiątkę w trudnej lokalizacji.
Skutkiem dziewiątego zęba może być również konieczność przeprowadzenia leczenia ortodontycznego, zwłaszcza w przypadku nieprawidłowego ustawienia lub stłoczenia zębów. Jeśli czeka Cię leczenie wad zgryzu – koniecznie przeczytaj, jak dbać o aparat ortodontyczny, aby zapewnić zdrowie swoich zębów w trakcie tego procesu.
Tak więc niezależnie od tego, czy masz dziewiąty ząb, czy po prostu ciekawiło Cię to zjawisko – teraz wiesz już wszystko, co trzeba wiedzieć na jego temat. Pamiętaj, aby udać się do stomatologa w przypadku pojawienia się jakichkolwiek, niepokojących objawów, aby cieszyć się idealnym zdrowiem jamy ustnej – zarówno z dziewiątką, jak i bez!
Bibliografia:
Asli Subasioglu, Selcuk Savas, Ebru Kucukyilmaz, Servet Kesim, Ahmet Yagci, Munis Dundar, Genetic background of supernumerary teeth, 2015
Jayne Leonard, MEdical News Today, Hyperdontia: Definition, types, and treatment, medicalnewstoday.com, 2020
Tim Jewell, Hyperdontia: Do I Need to Have My Extra Teeth Removed?, healthline.com, 2018
M. Thérèse Garvey, Hugh J. Barry, Marielle Blake, Supernumerary Teeth -An Overview of Classification, Diagnosis and Management, 1999
Abhishek Parolia, M. Kundabala, Marisha Dahal, Mandakini Mohan, Manuel S. Thomas, Management of supernumerary teeth, 2011
