Istnieje wiele sytuacji, w których konieczne może okazać się wyrwanie zęba stałego – to powszechnie wykonywany zabieg, który często umożliwia zachowanie zdrowia jamy ustnej i całego organizmu. Mimo to, przebieg gojenia rany po ekstrakcji zęba wciąż rodzi wiele pytań – pacjenci nie wiedzą, czego dokładnie się spodziewać. Lekarz stomatolog rozwieje wątpliwości na temat tego, kiedy odpada skrzep po usunięciu zęba.
Skąd bierze się skrzep po usunięciu zęba?
Usunięcie zęba wiąże się z powstaniem w jamie ustnej rany, a zębodół pozostały w miejscu ekstrakcji wypełnia się krwią. Przez kilka, do kilkunastu minut po zabiegu, płytki krwi skupiają się w obrębie rany i krzepną, tworząc skrzep krwi o galaretowatej konsystencji. Odgrywa on bardzo ważną funkcję w procesie gojenia się rany, ponieważ hamuje krwawienie i chroni ranę przed dostępem bakterii obecnych w jamie ustnej, tym samym zmniejszając ryzyko komplikacji.
Jaką rolę pełni skrzep po ekstrakcji zęba?
Skrzep umożliwia również łatwe dojście do rany wielu komórkom, które uczestniczą w procesie gojenia. Są to m.in. komórki macierzyste, fibroblasty, osteoblasty i makrofagi. Poszczególne komórki umożliwiają oczyszczanie rany z martwych tkanek i bakterii, wspomagają tworzenie nowej tkanki łącznej oraz formowanie kości w zębodole. Płytki krwi, z których zbudowany jest skrzep, uwalniają dodatkowo hormon wzrostu przyspieszający gojenie.
Czy skrzep po usunięciu zęba powinien odpaść?
Wiele pacjentów zadaje sobie pytanie, kiedy odpada skrzep po usunięciu zęba. Prawda jednak wygląda tak, że skrzep powinien pozostać w miejscu po ekstrakcji do końca procesu gojenia! Podczas rekonwalescencji musi przez cały czas znajdować się na ranie, jednak jego wygląd będzie zmieniał się wraz z postępem regeneracji tkanek.
Na samym początku, bezpośrednio po zabiegu kolor skrzepu jest żywoczerwony, taki sam jak świeża krew. Z czasem jego barwa ciemnieje i zbliża się do ciemnoczerwonego, a gdy zaczyna tracić elementy morfotyczne, nabiera białawego zabarwienia. W końcowej fazie gojenia skrzep przekształca się w nowe tkanki, a jego kolor staje się przybliżony do jasnoróżowego koloru dziąsła.
Skrzep jak plaster po usunięciu zęba
Na etapie, gdy skrzep zaczyna jaśnieć, staje się pokryty cienką błoną. To tzw. włóknik, czyli sieć włókien kolagenowych, które stabilizują skrzep. Zmiany w wyglądzie skrzepu często niepokoją pacjentów, jednak świadczą one o prawidłowym przebiegu fizjologicznego procesu przekształcania skrzepu w świeżą tkankę zdrowego dziąsła. Taki sam proces można zauważyć na skórze w miejscu skaleczenia – na ranie w trakcie gojenia powstaje strup. W jamie ustnej panują jednak wilgotne warunki, przez które taki strup nie powstaje. Zamiast tego stopniowo rozpuszcza się, przybierając białawą barwę.
Skrzep po usunięciu zęba – zalecenia po zabiegu
Po usunięciu zęba stałego trzeba przede wszystkim unikać drażnienia okolic skrzepu palcem czy szczoteczką do zębów. Dzięki temu pacjent zapobiegnie jego odpadnięciu, co będzie wiązało się z szybszym i wolnym od komplikacji procesem gojenia. Dodatkowo przez określony przez lekarza czas, nie powinno się płukać jamy ustnej – zwłaszcza płynami zawierającymi alkohol. Przestrzeganie indywidualnych zaleceń lekarza prowadzącego jest bardzo ważne, i to właśnie ono zadecyduje o prawidłowym zagojeniu rany.
Gdy skrzep przedwcześnie odpadnie lub zostanie mechanicznie usunięty, zębodół zostaje odsłonięty, co może prowadzić do nieprzyjemnych powikłań. Jednym z nich jest tzw. suchy zębodół – to bardzo bolesny stan, w którym nerwy i kość zostają odsłonięte, a gojenie staje się znacznie opóźnione. W takiej sytuacji konieczna jest oczywiście wizyta w gabinecie stomatologicznym, w którym lekarz nałoży na ranę warstwę ochronną oraz poda środki przeciwbólowe. Może zaistnieć konieczność kilkukrotnego powtórzenia wizyty w celu kontroli suchego zębodołu.
Ile trwa proces gojenia miejsca po ekstrakcji zęba?
Powierzchowne zagojenie dziąsła następuje zazwyczaj w ciągu od 1 do 2 tygodni po zabiegu ekstrakcji zęba, jednak całkowita regeneracja tkanek może potrwać do kilku miesięcy. Jest tak przede wszystkim ze względu na konieczność regeneracji kości zębodołu – proces ten kończy się czasami nawet po roku od zabiegu. Na ten czas wpływa stan zdrowia pacjenta oraz to, który ząb został wyrwany. Ogólnie rzecz biorąc, dyskomfort okolicy po usuniętym zębie jest normalny, a przestrzeganie zaleceń lekarza wraz z dozą cierpliwości umożliwi odpowiednie zagojenie rany.
