Wśród wielu porad dotyczących higieny jamy ustnej nie brakuje mitów, które mogą wprowadzać w błąd, a niekiedy nawet szkodzić zdrowiu naszych zębów i dziąseł. Poniżej przedstawiamy niektóre z najpopularniejszych błędnych przekonań.
MIT 1: Brak bólu = brak potrzeby wizyty u dentysty
Jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych mitów dotyczących zdrowia jamy ustnej, który może prowadzić do poważnych problemów z zębami i dziąsłami. Wiele osób uważa, że dopóki nie odczuwają bólu zębów lub innych dolegliwości, nie ma potrzeby odwiedzać dentysty. Ten pogląd jest jednak mylny i może prowadzić do pominięcia problemów, które są na wczesnym etapie i mogą być skutecznie leczone bez większych komplikacji. Zalecane jest odwiedzanie dentysty przynajmniej dwa razy w roku w celu kontroli stanu zdrowia naszej jamy ustnej oraz wczesnego wykrywania ewentualnych problemów.
MIT 2: Intensywne szczotkowanie = czystsze zęby
Intensywne szczotkowanie zębów jest powszechnie uważane za sposób na osiągnięcie czystszego uśmiechu. Jednak współczesna stomatologia obala ten mit, podkreślając, że delikatność i technika szczotkowania są kluczowe dla zdrowia jamy ustnej. Intensywne szczotkowanie może wydawać się skutecznym sposobem na usunięcie płytki nazębnej i bakterii, lecz w rzeczywistości może prowadzić do uszkodzenia szkliwa i podrażnienia dziąseł. Zaleca się używanie standardowej lub miękkiej szczoteczki do zębów oraz właściwego sposobu szczotkowania zębów, czyli stosowanie delikatnych, okrężnych ruchów. Technika ta jest bardziej łagodna i jednocześnie skutecznie usuwa płytkę nazębną bez ryzyka uszkodzenia. Niektóre z najbardziej innowacyjnych szczoteczek sonicznych i elektrycznych do zębów posiadają nawet czujnik nacisku. Daje on sygnał użytkownikowi, gdy zbyt mocno lub za lekko dociska włosie do zębów.
Produkty powiązane
MIT 3: Unikaj dentysty w ciąży
Ten mit nie tylko jest nieprawdziwy, ale także może prowadzić do zaniedbania ważnego aspektu opieki zdrowotnej przyszłej matki i jej dziecka. Hormonalne zmiany w czasie ciąży mogą zwiększyć ryzyko chorób dziąseł. Eksperci zgodnie podkreślają, że wizyty u dentysty są nie tylko bezpieczne podczas ciąży, ale także zalecane. Regularne kontrole mogą pomóc zapobiec chorobom i utrzymać ogólny stan zdrowia jamy ustnej na wysokim poziomie. Warto jednak pamiętać, że pewne procedury mogą być przełożone na czas po porodzie. Istotną kwestią jest informowanie dentysty o ciąży, aby mógł on dostosować plan leczenia do bezpieczeństwa przyszłej matki i dziecka.
MIT 4: Należy dokładnie wypłukiwać jamę ustną po myciu zębów
Istnieje przekonanie, że dokładne wypłukiwanie ust wodą po szczotkowaniu zębów jest konieczne dla zachowania higieny. Popularność tego mitu wynika z naturalnej chęci usunięcia resztek pasty do zębów z jamy ustnej. Fluor, główny składnik większości past do zębów, ma za zadanie wzmacniać szkliwo i chronić zęby przed próchnicą. Płukanie jamy ustnej zaraz po myciu zębów znacząco zmniejsza kontakt fluoru ze szkliwem, a tym samym jego skuteczność. Eksperci zalecają wypluwanie nadmiaru pasty po szczotkowaniu, ale odradzają natychmiastowe płukanie ust wodą. Pozwala to na dłuższy kontakt fluoru z zębami. Można także zastosować płyn do płukania jamy ustnej z fluorem jako dodatkowe wsparcie ochrony zębów.
Produkty powiązane
MIT 5: Zdrowie jamy ustnej dotyczy tylko zębów
Istnieje powszechny mit, że zdrowie jamy ustnej ogranicza się wyłącznie do stanu zębów. Ta myśl pomija znaczącą rolę, jaką zdrowie jamy ustnej odgrywa w ogólnym stanie zdrowia całego organizmu. Rzeczywistość jest taka, że problemy zdrowotne dotyczące jamy ustnej mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia całego ciała. Bakterie z chorób dziąseł mogą przedostać się do krwiobiegu, podróżując po całym ciele i przyczyniając się do stanów zapalnych w innych częściach organizmu. Badania wykazują, że istnieje związek między chorobami dziąseł a chorobami serca, udarem mózgu i cukrzycą. Bakterie odpowiedzialne za zapalenie dziąseł mogą zwiększać ryzyko tworzenia się zakrzepów krwi, co z kolei może prowadzić do zawałów serca i udarów. Co więcej, złe zdrowie jamy ustnej może negatywnie wpływać na kontrolę poziomu cukru we krwi.
Produkty powiązane
MIT 6: Tylko cukier powoduje próchnicę
Jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych mitów dotyczących zdrowia jamy ustnej. Wiele osób wierzy, że tylko cukier jest odpowiedzialny za powstawanie próchnicy, jednak rzeczywistość jest znacznie bardziej złożona.
Co jeszcze oprócz cukru przyczynia się do próchnicy?
- Węglowodany złożone - produkty takie jak chleb, chipsy czy makaron mogą łatwo przyklejać się do zębów i podlegać fermentacji przez bakterie jamy ustnej, tworząc kwasy, podobnie jak cukry.
-
Kwasy - napoje gazowane (nawet te bezcukrowe), sok z cytrusów oraz inne kwaśne pokarmy i napoje mogą tworzyć sprzyjające środowisko dla rozwoju próchnicy.
-
Częstość spożywania pokarmów - częste spożywanie posiłków lub przekąsek zwiększa czas, w którym zęby są narażone na działanie kwasów.
- Higiena jamy ustnej - niewłaściwa lub niewystarczająca higiena jamy ustnej umożliwia akumulację płytki bakteryjnej, która jest głównym czynnikiem powodującym próchnicę.
MIT 7: Prześwietlenia zębów są niebezpieczne
Istnieje powszechny mit, że prześwietlenia zębów (radiografia dentystyczna) są szkodliwe z powodu promieniowania. Ten mit może prowadzić do unikania tych ważnych badań diagnostycznych. Prześwietlenia zębów pozwalają dentystom na szczegółowe zbadanie struktury zębów, korzeni oraz kości szczęki i żuchwy. Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie problemów, które mogą nie być widoczne podczas standardowego badania. Współczesne badania RTG zębów ograniczają ekspozycję na promieniowanie do absolutnego minimum, co czyni te badania bezpiecznymi. Dodatkowo, w trakcie prześwietleń stosuje się specjalne środki ochronne, które chronią ciało pacjenta przed promieniowaniem.
MIT 8: Białe zęby to zdrowe zęby
Ten powszechny mit może wprowadzać w błąd, sugerując, że estetyka jest równoznaczna ze zdrowiem. Chociaż białe zęby są często postrzegane jako symbol zdrowia i higieny jamy ustnej, kolor zębów nie zawsze jest miarodajnym wskaźnikiem ich stanu. Białe zęby mogą nadal mieć niewidoczne problemy, takie jak próchnica między zębami, choroby dziąseł czy nawet wewnętrzne uszkodzenia, które nie wpływają na kolor szkliwa. Niektóre metody wybielania mogą tymczasowo poprawić wygląd zębów, nie naprawiając przy tym ich zdrowia. Dodatkowo, należy pamiętać, że nadużywanie produktów wybielających bez konsultacji z dentystą może nawet prowadzić do uszkodzenia zębów.
MIT 9: Nitkowanie tworzy przestrzenie między zębami
Wiele osób obawia się, że regularne nitkowanie zębów może prowadzić do powstawania nieestetycznych przerw między zębami. Ta obawa jest jednak bezpodstawna. Nie ma żadnych naukowych dowodów na to, że nitkowanie zębów powoduje powstawanie przestrzeni między nimi. Niektóre osoby mogą początkowo odczuwać większą przestrzeń między zębami po nitkowaniu, głównie ze względu na usunięcie zalegającej płytki nazębnej i resztek jedzenia. Jest to jednak tylko tymczasowe wrażenie, które nie świadczy o faktycznym tworzeniu się przestrzeni. Nitkowanie jest niezbędną praktyką dla utrzymania zdrowia jamy ustnej. Pomijanie nitkowania z obawy przed powstaniem przestrzeni między zębami jest błędem, który może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych.
Produkty powiązane
MIT 10: Zęby mleczne nie są trwałe, dlatego nie trzeba o nie dbać
Ten powszechny mit może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych dla dzieci. Zęby mleczne, choć ostatecznie wypadają, odgrywają kluczową rolę w rozwoju jamy ustnej dziecka. Służą jako przestrzeń dla przyszłych zębów stałych. Ich utrata przed czasem może prowadzić do problemów z prawidłowym ustawieniem zębów stałych. Są one również niezbędne do prawidłowego rozwoju mowy oraz zdolności żucia i spożywania różnych pokarmów. Co więcej, zaniedbanie może prowadzić do próchnicy w zębach mlecznych, która jest zakaźna i może rozprzestrzeniać się na zęby stałe. Ponadto, ból związany z nieleczoną próchnicą może negatywnie wpłynąć na zdolność dziecka do odżywiania, mowy i koncentracji.
Dowiedz się, kiedy wypadają mleczaki.
Sprawdź na czym polega fluoroza
Bibliografia:
David M. Krol, Maintaining and Improving the Oral Health of Young Children, 2022.
Christian B, George A, Veginadu P, Villarosa A, Makino Y, Kim WJ, et al. Strategies to integrate oral health into primary care: a systematic review. BMJ Open. 2023.
Kleinman DV, Horowitz AM, Atchison KA, A framework to foster oral health literacy and oral/general health integration, 2021.