Diastema to termin określający szparę między górnymi zębami siecznymi. Jeśli odstęp między jedynkami wynosi więcej niż 2 mm, to kwalifikuje się to jako wada zgryzu. Jakie są rodzaje diastemy i czy można ją leczyć? Sprawdzisz w naszym poradniku.
Najważniejsze informacje:
- Diastema – co to jest?
- Przyczyny i rodzaje diastemy
- Diastema – czy wymaga leczenia?
- Metody leczenia diastemy
Diastema – co to jest?
Diastema, czyli przerwa między górnymi jedynkami, dla wielu osób stanowi problem natury estetycznej. Niektórzy traktują to jako wadę i szpecący szczegół. To akurat jest dyskusyjne, bowiem nie brakuje ludzi, u których ta cecha jest niezwykle urzekająca. Wiele sławnych osób świadomie nie koryguje diastemy, czyniąc z niej swój atut i charakterystyczny znak rozpoznawczy.
Przyczyny i rodzaje diastemy
Diastema jest rezultatem kilku zjawisk. To właśnie ze względu na przyczynę powstania diastemy specjaliści rozróżniają kilka jej rodzajów:
1. Diastema prawdziwa – przerwa, która jest spowodowana przerostem wędzidełka górnej wargi lub jego niskim przyczepem.
2. Diastema rzekoma – powstała przez brak siekaczy bocznych, ich mały rozmiar (czyli mikrodoncję) lub przez wykształcenie się zęba nadliczbowego (mesiodens).
3. Diastema fizjologiczna – cecha zauważalna w czasie wymiany zębów mlecznych na stałe. Uwidacznia się jeszcze przed wyrżnięciem siekaczy bocznych i najczęściej zanika samoistnie wraz z pełnym ukształtowaniem się uzębienia w kolejnych miesiącach i latach.
Diastema fizjologiczna nie wymaga leczenia, a jeśli przerwa pozostaje po wyrośnięciu pozostałych zębów, to jest minimalna.
Diastemę dzieli się także ze względu na ustawienie względem siebie siekaczy pośrodkowych, czyli jedynek. Tutaj można wyróżnić:
- równoległą diastemę – gdy zęby są wobec siebie równoległe;
- zbieżną diastemę – gdy korzenie jedynek są od siebie odsunięte, a korony zbliżone;
- rozbieżną diastemę – gdy korzenie są blisko siebie, a korony są rozsunięte.
Przyczyną diastemy może być zbyt szybka utrata zębów mlecznych. Dzieje się tak w przypadku braku leczenia próchnicy u dzieci. Konsekwencją takiego zaniedbania są nieprawidłowości w wyrzynaniu się stałych zębów i ich rozmieszczenia na łukach. Diastema bywa wynikiem innych wad zgryzu oraz paradontozy. Porównaj to ze zgryzem krzyżowym.
Diastema – czy wymaga leczenia?
Mała diastema nie wpływa na zdrowie jamy ustnej i pozostaje jedynie kwestią natury estetycznej. A kojarzymy z pewnością sławnych ludzi, którzy w pięknym i szerokim uśmiechu ukazują swoją diastemę jako indywidualną i wyróżniającą cechę urody. Należą do nich m.in. Madonna i Vanessa Paradis
Specjaliści zalecają leczenie diastemy, która ma więcej niż 2 mm. Taka przestrzeń między górnymi jedynkami może mieć wpływ na:
- skłonność do chorób przyzębia
- nieprawidłową wymowę
Oprócz aspektów zdrowotnych, diastema bywa często przyczyną kompleksów. Choć dla jednych jest ona urocza lub całkiem neutralna, to dla innych stanowi defekt. Jeśli diastema wpływa negatywnie na poczucie pewności siebie – tym bardziej należy rozważyć skorygowanie problemu.
W utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej – zarówno z diastemą, jak i bez niej – pomogą dobrej jakości akcesoria. Perfekcyjne oczyszczenie przestrzeni międzyzębowych zapewni irygator oraz nici dentystyczne.
Produkty powiązane
Metody leczenia diastemy
Leczenie diastemy musi być oczywiście poprzedzone konsultacją ze specjalistą. Ortodonta i stomatolog muszą określić z jakim rodzajem diastemy mamy do czynienia i w zależności od tego zaproponować odpowiednią metodę leczenia.
Ortodontyczne leczenie diastemy to opcja dla osób ze zbieżnym rodzajem wady. Korekcja zgryzu wykonywana jest za pomocą aparatu stałego. Sprawdź również jak myć zęby z aparatem ortodontycznym.
Leczenie diastemy rozbieżnej jest przeprowadzane poprzez ruchomy aparat ortodontyczny. Jeśli pacjent zgłasza się na leczenie diastemy równoległej – wówczas metoda dobierana jest indywidualnie. Pod uwagę brany jest wiek oraz odległość między zębami.
Produkty powiązane
Leczenie diastemy spowodowanej brakiem siekacza bocznego jest wykonywane poprzez wstawienie implantu. Jeśli występuje hiperdoncja – konieczne jest usunięcie zbędnego zęba. Zobacz także jak działają wyciągi ortodontyczne.
Jeżeli diastema stanowi jedynie mankament urody – dobrym rozwiązaniem są licówki. Zabieg estetyczny polega na naklejeniu na zęby płatków (np. porcelanowych), które zniwelują przerwę między jedynkami. Innym zabiegiem, który przynosi podobne efekty, jest bonding. Polega on na pozbyciu się szpary poprzez doklejenie materiału kompozytowego na jedynki.
Bibliografia:
- S. Tadros, T. Ben-Dov, E. Cathain, C. Anglin, M. April, Association between superior labial frenum and maxillary midline diastema - a systematic review [w:] International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology, vol. 156 May 2022 (dostęp: 04.09.2023).
- A. Ritter, Diastema closure [w:] Journal of Estetic and Restorantive Dentistry 2006 (dostęp: 04.09.2023).
- R. Abraham, G. Kamath, Midline diastema and its aetiology - a review [w:] Dental update 2014, vol. 41 no.5 (dostęp: 04.09.2023).
