Ząb składa się z kilku części. Twarde szkliwo stanowi twardą, zewnętrzną warstwę ochronną. Pod nim znajduje się zębina, a sam środek jest wypełniony ukrwioną oraz unerwioną miazgą, która odbiera bodźce czuciowe i transportuje składniki odżywcze do zębiny. Martwy ząb to stan, w którym miazga zaczęła obumierać, co pociąga za sobą szereg objawów. Podejrzewasz u siebie ten problem? W tym artykule odpowiemy na najczęściej zadawane pytania odnośnie martwego zęba – jak go rozpoznać, od czego się robi, dlaczego ciemnieje, i wiele więcej.
Najważniejsze wątki z artykułu:
- Jak wygląda martwy ząb? Po czym go poznać?
- Od czego się robi martwy ząb? Przyczyny ciemnienia zęba
- Jak wygląda martwy ząb – czy wypadnie?
- Martwy ząb – co dalej?
Jak wygląda martwy ząb? Po czym go poznać?
Martwy ząb rzadko kiedy pozostaje niezauważony, ponieważ często ciemnieje, przez co zaczyna wyróżniać się na tle innych zębów. Najczęściej przybiera kolor od jasno- do ciemnoszarego, a czasami nawet fioletowy. Dlaczego martwy ząb ciemnieje? Dzieje się tak, ponieważ ciemny kolor umierającej miazgi prześwituje od wewnątrz, lub krew zaczyna rozprzestrzeniać się do kanalików zębowych, tym samym nadając mu sinej aparycji. Jak wygląda martwy ząb mleczny? W przypadku dzieci objawy są takie same, jak u dorosłych.
Jeżeli zauważyłeś, że Twój ząb zmienił kolor, powinieneś jak najszybciej udać się do dentysty. Taki stan wymaga bowiem ingerencji lekarskiej w celu ratowania zęba oraz zapobiegnięciu rozprzestrzenieniu się stanu zapalnego na pobliskie tkanki. Zmiana koloru szkliwa nie jest jednak jedynym objawem, który świadczy o martwicy miazgi. Może wystąpić również tępy, pulsujący ból oraz nagła nadwrażliwość zęba na ciepło i zimno – zobacz, jak sobie z nią poradzić.
Na zmianę koloru zęba mogą wpływać też inne czynniki niż tylko martwica miazgi – np. terapia antybiotykowa lekami z grupy tetracyklin. Wówczas mowa o tzw. przebarwieniach tetracyklinowych, które 
są możliwym efekt uboczny stosowania leku. Mogą wyglądać podobnie do martwego zęba, jednak ciemna barwa obejmuje w tym przypadku wiele zębów, a nie tylko jednego.
Podejrzenia odnośnie martwego zęba powinny więc zostać potwierdzone przez stomatologa w toku badania obrazowego. Jak wygląda martwy ząb na RTG? Wówczas będzie on widocznie ciemniejszy od zdrowych zębów – zależnie od postępu martwicy, charakterystyczne zacienienia mogą być obecne zarówno w obrębie korony, jak i korzenia.
Od czego się robi martwy ząb? Przyczyny ciemnienia zęba
Zdecydowanie najczęstszą przyczyną martwego zęba spotykaną w gabinetach stomatologicznych jest nieleczona próchnica. Gdy choroba postępuje już od dłuższego czasu i przedarła się przez szkliwo oraz zębinę, miazga staje się zainfekowana. Dzieje się tak w wyniku zaniedbań higieny jamy ustnej oraz bagatelizowania objawów próchnicy początkowej.
Kolejną powszechną przyczyną martwicy miazgi jest mechaniczny uraz. Silne stłuczenie, złamanie czy pęknięcie może skutkować uszkodzeniem struktur zęba lub zaburzeniem dopływu krwi do miazgi – w wyniku czego zaczyna ona obumierać. Właśnie dlatego w przypadku wystąpienia objawów martwego zęba pacjent musi zastanowić się, czy w ostatnim czasie nie doszło do silnego uderzenia w obrębie jego uzębienia.
Jak wygląda martwy ząb – czy wypadnie?
Ząb z martwicą miazgi nie jest odpowiednio zaopatrywany w tlen i składniki odżywcze, przez co jego struktura jest zdecydowanie osłabiona. Oznacza to, że jest bardziej narażony na ukruszenia, pęknięcia i złamania. Jednak czy martwy ząb wypadnie? Odpowiedź na to pytanie zależy od indywidualnego przypadku oraz kroków, które zostały podjęte w celu jego ratowania.
Martwy ząb może wypaść, a postępującej martwicy miazgi nie da się już odwrócić. Czasami konieczna może nawet okazać się ekstrakcja zęba. Wszystko jednak zależy od stopnia uszkodzenia korony wraz z korzeniami, co powinno zostać ocenione indywidualnie przez lekarza stomatologa. To on podejmuje decyzję na temat kolejnych, niezbędnych do przeprowadzenia kroków.
Główną metodą leczenia martwego zęba jest leczenie kanałowe – zapoznaj się z naszym kompleksowym poradnikiem dla pacjenta. Zabieg ten polega na usunięciu zainfekowanej miazgi oraz dokładnym oczyszczeniu kanałów zębowych. Następnie wnętrze zęba jest wypełniane specjalnym wypełnieniem, które wzmacnia jego strukturę oraz sprawia, że może nadal pełnić swoją rolę. Martwy ząb bez leczenia kanałowego niestety nie przetrwa długo.
Kiedy martwy ząb trzeba usunąć? Jest to konieczne w przypadkach skrajnego uszkodzenia zęba, gdy niemożliwa jest jego odbudowa. Zabieg ten wykonuje się również w przypadkach ostrej infekcji miazgi, która grozi przeniesieniem się na inne tkanki. Co robić, jeżeli martwy ząb wypadł lub niezbędna była jego ekstrakcja? Istnieje kilka metod uzupełnienia uzębienia, takie jak mosty czy implanty. Zobacz kompletny poradnik odnośnie protez zębowych!
Martwy ząb – co dalej?
Jeżeli masz podejrzenia co do martwicy miazgi, koniecznie udaj się do stomatologa. Lekarz przeprowadzi podstawowe badania i doradzi pacjentowi, co zrobić z martwym zębem. Niezależnie od tego, czy niezbędna będzie ekstrakcja, czy dentysta zaleci leczenie kanałowe – wciąż będziesz mógł cieszyć się pięknym i zdrowym uśmiechem. Nowoczesne metody wybielania zębów oraz uzupełniania uzębienia są bowiem skuteczne i przynoszą długotrwałe rezultaty.
Bibliografia:
Robert Brennan, What Is Pulp Necrosis?, 2023
Cleveland Clinic, Pulp Necrosis, 2022
Kristeen Cherney, Pulp Necrosis: Overview, 2018
