Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej objawia się poprzez charakterystyczne zmiany na błonach śluzowych dziąseł, policzków i w głębi jamy ustnej – w kierunku gardła. Najczęściej dolegliwość ta występuje u dzieci i rozpoczyna się gorączką. Sprawdziliśmy co wywołuje opryszczkowe zapalenie jamy ustnej i jak się je leczy.
Czego dowiesz się z artykułu?
- Przyczyny opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
- Objawy opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
- Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej u dzieci
- Leczenie opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
- Jak uniknąć opryszczkowego zapalenia jamy ustnej?
Przyczyny opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej jest wywoływane przez wirusa opryszczki pospolitej typu 1 HSV-1 (herpes simplex virus). Jest to dość dziwne zakażenie, ponieważ może długo pozostawać w trybie uśpionym, a osoba będąca nosicielem jest całkowicie nieświadoma obecności wirusa w organizmie. Gdy zachodzą okoliczności będące bodźcem dla zakażenia – dopiero pojawiają się objawy. Wówczas mówimy o aktywacji lub reaktywacji wirusa (czyli o ponownym rozwoju infekcji).
Reaktywacja wirusa wywołującego opryszczkowe zapalenie jamy ustnej, może nastąpić w wyniku osłabienia odporności (często przy infekcji górnych dróg oddechowych). Bodźcem bywa także uraz mechaniczny, ekspozycja na światło słoneczne. U kobiet zauważana jest skłonność infekcji w trakcie menstruacji.
Objawy opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
Objawy opryszczkowego zapalenia jamy ustnej występują przy tzw. zakażeniu pierwotnym, czyli po raz pierwszy. Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej u dziecka objawia się w postaci drobnych pęcherzyków widocznych na dziąsłach, podniebieniu, języku i wewnętrznej stronie policzków. Są one bolesne, a wokół nich tworzy się zaczerwienienie. W pęcherzykach gromadzi się wysięk surowiczy.
Opryszczkowemu zapaleniu jamy ustnej towarzyszą:
- podwyższona temperatura ciała
- osłabienie
- apatia
- powiększenie węzłów chłonnych w okolicach szyi
- ślinotok
Postępujące opryszczkowe zapalenie jamy ustnej może prowadzić do rozprzestrzeniania się zmian na błonach śluzowych. Zdarza się, że pęcherzyki pojawiają się na ustach i gardle, a następnie przekształcają się w bolesne lub swędzące nadżerki. Przy opryszczkowym zapaleniu jamy ustnej pojawia się także obrzęk tkanek przyzębia oraz owrzodzenia.
Produkty powiązane
Wymienione symptomy opryszczkowego zapalenia jamy ustnej zdarzają się z reguły u dzieci. Zakażenie u dorosłych najczęściej ma bardzo łagodny przebieg, bez objawów przypominających grypę czy przeziębienie. Aktywność wirusa ujawnia się dopiero przy objawach opryszczki wargowej.
Objawy opryszczkowego zapalenia jamy ustnej, które dotyczą błon śluzowych, powodują problemy z przyjmowaniem posiłków. Nieprzyjemne zmiany na błonach śluzowych wewnątrz ust oznaczają problemy z gryzieniem i przełykaniem. Sprawdź jak odróżnić opryszczkowe zapalenie jamy ustnej od pleśniawki lub afty.
Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej u dzieci
Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej występuje najczęściej u dzieci kilkumiesięcznych i kilkuletnich, a objawy ustępują przed upływem tygodnia. Do zakażenia wirusem HSV dochodzi poprzez kontakt fizyczny z nosicielem. Jest możliwe zakażenia noworodka przez matkę w trakcie porodu.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że osoba zakażająca wcale nie musi mieć widocznych czy odczuwalnych objawów. Wirus odpowiedzialny za opryszczkowe zapalenie jamy ustnej jest obecny w organizmie i może być przenoszony przez:
- spożywanie posiłków z tych samych naczyń i tymi samymi sztućcami
- całowanie
- używanie wspólnych akcesoriów higienicznych
Bardzo ważne jest, by rodzice i bliskie osoby były świadome, że bardzo szkodliwe może być oblizywanie przez dorosłą osobę smoczka czy łyżeczki, której będzie następnie używać maluch.
Leczenie opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej leczy się poprzez zastosowanie preparatów przeciwbólowych, przeciwgorączkowych i przeciwwirusowych. Wskazany jest odpoczynek, przyjmowanie optymalnej ilości płynów, by nie dopuścić do odwodnienia organizmu z powodu gorączki. Temperatura napojów i dań podczas infekcji powinna być neutralna lub chłodna. W żadnym razie nie należy w tym czasie podawać potraw gorących
W celu łagodzenia objawów opryszczkowego zapalenia jamy ustnej stosuje się także maść o właściwościach zasuszających (na bazie cynku). Innowacyjną metodą wykorzystywaną w leczeniu opryszczkowego zapalenia jamy ustnej, jest laseroterapia. Nowoczesna technologia pomaga ograniczyć rozwój zmian błon śluzowych i zmniejsza stany zapalne.
Jak uniknąć opryszczkowego zapalenia jamy ustnej?
W profilaktyce opryszczkowego zapalenia jamy ustnej bardzo ważne jest, by każdy z członków rodziny miał do wyłącznej dyspozycji własne akcesoria. W naszym sklepie znajdziesz szczoteczki do zębów dla dzieci w każdym wieku.
Produkty powiązane
Szczoteczki soniczne są polecane przez specjalistów jako najlepszy sposób na utrzymanie higieny jamy ustnej. Jeśli używamy nowoczesnych urządzeń – pamiętajmy o regularnej wymianie końcówek. Z pozostałych drobiazgów znaczenie ma używanie osobnych ręczników.
Aby uniknąć opryszczkowego zapalenia jamy ustnej, należy przykładać wagę do nawyków higienicznych. W przypadku małych dzieci jest ważne, by nie bawiły się tymi samymi przedmiotami, które mogą być oślinione. To najłatwiejsza droga dla transmisji wirusów. Należy dołożyć wszelkich starań, by dzieci jak najczęściej myły ręce.
Wzmacnianie odporności jest istotne w każdym wieku, dlatego dbaj o zdrową, dobrze zbilansowaną dietę, która będzie dostarczać wszystkie niezbędne witaminy i minerały. Wówczas jest duża szansa, że mimo zakażenia opryszczkowym zapaleniem jamy ustnej, infekcja będzie krótsza i mniej dokuczliwa.
Jeśli dorośli członkowie rodziny mają świadomość, że są nosicielami wirusa opryszczki, mogą zredukować ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa dzięki płynom do płukania jamy ustnej. Preparaty te mają wszechstronne działanie, które korzystnie wpływa na zęby. Likwidują drobnoustroje, zapewniają świeży oddech i wzmacniają szkliwo.
Produkty powiązane
Bibliografia:
- M. Aslanova, R. Ali, P. Zito, Herpetic Gingivostomatitis [w:]National Library of Medicine 2023/June
- S. Tovaru, I. Parlatescu, M. Tovaru, L. Cionca, Primary herpetic gingivostomatitis in children and adults [w:] Quintessence International 2009 Feb;40(2)
- C.W. Huang, C.H. Hsieh, M.R. Lin, Y.C. Huang, Clinical features of gingivostomatitis due to primary infection of herpes simplex virus in children [w:] BMC Infectious diseases 2020 Oct 20;20(1)
- J. Amir, L. Harel, Z. Smetana, I. Varsano, The natural history of primary herpes simplex type 1 gingivostomatitis in children [w:] Pediatric dermatology 1999 Jul-Aug;16(4)
