Odsłonięte szyjki zębowe to problem, który dotyka wielu pacjentów i może prowadzić do nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak ból, krwawienie czy nadwrażliwość. Nieleczony, może prowadzić do poważniejszych problemów stomatologicznych, takich jak choroby przyzębia, próchnica korzeni czy nawet utrata zębów. W poniższym artykule wyjaśnimy, czym są odsłonięte szyjki zębowe, jakie są ich przyczyny oraz jak je skutecznie leczyć.
Najważniejsze informacje:
- Czym są odsłonięte szyjki zębowe?
- Dlaczego odsłonięcie szyjek zębowych jest problemem?
- Odsłonięte szyjki zębowe - objawy
- Recesja dziąseł i odsłonięte szyjki zębowe - przyczyny
- Odsłonięte szyjki zębowe – co zrobić?
- Odsłonięte szyjki zębowe - leczenie
- Domowe sposoby na odsłonięte szyjki zębowe
Czym są odsłonięte szyjki zębowe?
Szyjki zębowe to część zęba położona blisko linii dziąseł, gdzie korona zęba spotyka się z korzeniem. Normalnie szyjki te są chronione przez dziąsła, jednak w wyniku różnych czynników mogą one zostać odsłonięte. Odsłonięcie szyjek zębowych oznacza, że część zęba, która powinna znajdować się poniżej linii dziąseł, staje się widoczna i narażona na działanie czynników zewnętrznych, takich jak powietrze, jedzenie czy bakterie.
Dlaczego odsłonięcie szyjek zębowych jest problemem?
Korzeń zęba, który jest odsłonięty, nie jest chroniony przez szkliwo, jak korona zęba. W jego strukturze znajdują się mikroskopijne kanaliki prowadzące do nerwów zęba, co powoduje nadwrażliwość i ból. Bez odpowiedniej ochrony korzenie zębów są bardziej podatne na próchnicę i choroby dziąseł.
Odsłonięte szyjki zębowe - objawy
Jednym z najczęstszych objawów odsłoniętych szyjek zębowych jest nadwrażliwość na zimne, gorące, słodkie lub kwaśne pokarmy i napoje. Inne objawy mogą obejmować:
- Ból zębów podczas szczotkowania lub żucia.
- Krwawienie dziąseł, szczególnie podczas mycia zębów.
- Zmiana koloru zębów, zwłaszcza w okolicy korzenia.
- Zmiana kształtu zębów – cofnięte dziąsła sprawiają, że zęby mogą wydawać się dłuższe.
- Nieświeży oddech spowodowany infekcjami i nagromadzeniem bakterii.
Recesja dziąseł i odsłonięte szyjki zębowe - przyczyny
Przyczyny odsłoniętych szyjek zębowych są różnorodne i mogą wynikać zarówno z czynników mechanicznych, jak i patologicznych. Recesja dziąseł, polega na przemieszczaniu się granicy dziąseł ku dołowi zęba, co prowadzi do odsłonięcia szyjek zębowych. Odsłonięte szyjki zębowe mogą być skutkiem zarówno niewłaściwej higieny jamy ustnej, jak i chorób dziąseł.
Niewłaściwa higiena jamy ustnej
Jednym z głównych powodów odsłaniania szyjek zębowych jest nieodpowiednia higiena jamy ustnej. Zbyt agresywne szczotkowanie zębów, zwłaszcza przy użyciu twardej szczoteczki, może mechanicznie uszkadzać dziąsła, co z czasem prowadzi do ich cofania się. Z kolei zaniedbanie higieny, takie jak rzadkie szczotkowanie, sprzyja gromadzeniu się płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego, które drażnią dziąsła i wywołują stany zapalne, prowadzące do recesji.
Choroby dziąseł a odsłonięte szyjki zębowe
Inną istotną przyczyną recesji dziąseł są choroby przyzębia, takie jak zapalenie dziąseł czy paradontoza. Stany te wynikają z nagromadzenia się bakterii w płytce nazębnej, które prowadzą do stanu zapalnego i stopniowego uszkodzenia tkanek podporowych zębów. Nieleczona paradontoza powoduje trwałe uszkodzenia dziąseł i ich zanik, co prowadzi do odsłonięcia szyjek zębowych.
Czynniki mechaniczne i anatomiczne
Niektóre przypadki recesji dziąseł są spowodowane czynnikami mechanicznymi, takimi jak powikłania po leczeniu ortodontycznym, nieprawidłowa technika szczotkowania czy niski przyczep wędzidełka, które pociąga dziąsła. Dodatkowo, budowa anatomiczna dziąseł i ich naturalnie cienka struktura mogą sprawiać, że pacjent jest bardziej podatny na cofanie się dziąseł.
Odsłonięte szyjki zębowe a brak witamin
Brak niektórych witamin, zwłaszcza witaminy C i D, może przyczyniać się do pogorszenia stanu dziąseł i w konsekwencji prowadzić do odsłonięcia szyjek zębowych. Witamina C wspomaga regenerację tkanek, a jej niedobór może prowadzić do osłabienia dziąseł. Witamina D oraz wapń są kluczowe dla zdrowia kości i zębów.
Inne przyczyny
Do innych przyczyn odsłonięcia szyjek zębowych zalicza się bruksizm, czyli zgrzytanie zębami, które nadmiernie obciąża dziąsła, a także palenie tytoniu, które osłabia ukrwienie dziąseł i sprzyja ich zanikowi. Dodatkowo z wiekiem naturalnie dochodzi do nieznacznego cofania się dziąseł, co jest częścią procesu fizjologicznego.
Odsłonięte szyjki zębowe – co zrobić?
Jeśli zauważasz odsłonięte szyjki zębowe, warto jak najszybciej zareagować, by zapobiec pogłębianiu się problemu. Jeśli przyczyną problemu jest niewłaściwa higiena jamy ustnej, pierwszym krokiem jest zmiana techniki szczotkowania oraz zastosowanie odpowiednich narzędzi.
Jaka szczoteczka na odsłonięte szyjki zębowe?
Na odsłonięte szyjki zębowe najlepiej stosować szczoteczki z miękkim włosiem, które delikatnie oczyszczają powierzchnię zębów i dziąseł, nie powodując ich podrażnień. Warto również wybrać szczoteczkę elektryczną z czujnikiem nacisku, która pomoże unikać zbyt mocnego szczotkowania, jednocześnie skutecznie usuwając płytkę nazębną.
Produkty powiązane
Pasta do zębów na odsłonięte szyjki zębowe
Najlepsza pasta na odsłonięte szyjki zębowe powinna zawierać składniki, które pomagają w łagodzeniu nadwrażliwości, takie jak azotan potasu. Tego rodzaju pasty działają poprzez zamykanie kanalików zębinowych, co minimalizuje odczuwanie bólu podczas spożywania zimnych lub gorących napojów i potraw.
Produkty powiązane
Maść na odsłonięte szyjki zębowe
Na rynku dostępne są specjalistyczne maści do stosowania na dziąsła, które mogą pomóc w leczeniu odsłoniętych szyjek zębowych. Zawierają one składniki regenerujące i przeciwzapalne, takie jak wyciągi roślinne ziołowe czy witaminę E.
Preparaty stosowane przez osoby z odsłoniętymi szyjkami zębów, takie jak specjalistyczne pasty czy maści, mają na celu przede wszystkim złagodzenie nadwrażliwości i przyniesienie chwilowej ulgi. Choć mogą one skutecznie redukować ból i dyskomfort, nie wpływają na poprawę stanu dziąseł ani nie zatrzymują procesu recesji. Dlatego też, choć takie środki mogą być pomocne jako element wspomagający, nie zastąpią one profesjonalnej opieki stomatologicznej.
Odsłonięte szyjki zębowe - leczenie
Leczenie odsłoniętych szyjek zębowych zależy od przyczyny problemu. Stomatolodzy mogą zalecić różne metody terapeutyczne w zależności od stopnia zaawansowania schorzenia oraz jego etiologii.
Odsłonięte szyjki zębowe - profesjonalne zabiegi stomatologiczne
W przypadku zaawansowanych przypadków odsłoniętych szyjek zębowych, konieczne może być wykonanie zabiegów stomatologicznych takich jak:
- Skaling i piaskowanie – usunięcie kamienia nazębnego i płytki bakteryjnej.
- Kiretaż – dokładne oczyszczenie kieszonek dziąsłowych, które gromadzą bakterie powodujące stany zapalne.
- Fluoryzacja – nałożenie preparatów z fluorem w celu remineralizacji szkliwa zębów i zmniejszenia ich wrażliwości.
Odsłonięte szyjki zębowe - wypełnienie
Wypełnienie odsłoniętych szyjek zębowych to jedna z popularnych metod stosowanych przez stomatologów, która ma na celu zabezpieczenie wrażliwych miejsc.
Proces ten polega na nałożeniu specjalnego materiału kompozytowego, który doskonale przylega do odsłoniętej zębiny. Materiał ten działa jako bariera, chroniąc zęby przed czynnikami zewnętrznymi. Wypełnienie nie tylko łagodzi dolegliwości bólowe, ale także zapobiega dalszej erozji zębów, co jest szczególnie ważne w zaawansowanych przypadkach recesji dziąseł.
Zabieg chirurgiczny
W skrajnych przypadkach, gdy dochodzi do znacznej recesji dziąseł, konieczne może być przeprowadzenie chirurgicznego przeszczepu dziąseł. Zabieg ten polega na pobraniu zdrowej tkanki dziąsła i wszczepieniu jej w obszar odsłoniętych szyjek, co ma na celu przywrócenie ochrony korzeni zębowych.
Leczenie wag zgryzu i bruksizmu
Jeśli przyczyną odsłonięcia szyjek zębowych jest wada zgryzu, konieczne może być leczenie ortodontyczne. Poprawienie ustawienia zębów może zmniejszyć nacisk na dziąsła i zęby, co pozwala na zahamowanie dalszego procesu recesji dziąseł.
Warto również zwrócić uwagę na zgrzytanie zębami, które może pogłębiać problem. W takich przypadkach stomatolog może zalecić specjalne szyny relaksacyjne na noc.
Domowe sposoby na odsłonięte szyjki zębowe
Domowe metody na odsłonięte szyjki zębowe skupiają się głównie na łagodzeniu objawów i zapobieganiu dalszemu cofania się dziąseł. Regularna i delikatna higiena jamy ustnej i stosowanie płukanek z ziół [np. szałwii czy rumianku] o działaniu przeciwzapalnym mogą pomóc w łagodzeniu stanu zapalnego. Warto również unikać drażniących pokarmów, takich jak cytrusy i napoje gazowane, które mogą nasilać nadwrażliwość.
Bibliografia:
- https://www.dentystabirmingham.co.uk/en/recession-gland-or-debilitated-chest-causes-symptoms-and-treatment/
- https://kes.com.ua/en/news/ogolenie-sheyki-zuba-kak-vernut-desnu-obratno/
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/exposed-tooth-root#symptoms
- https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/exposed-tooth-root#causes
