Trzecie zęby trzonowe, znane również jako ósemki czy zęby mądrości, czasami mogą powodować szereg problemów w zgryzie i jamie ustnej. Wówczas chirurgiczne usunięcie ósemek okazuje się konieczne. Jednak czy usuwanie ósemki jest obowiązkowe w każdym przypadku? Po co i kiedy się je wykonuje? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Najważniejsze informacje:
- Zęby ósemki – czym tak naprawdę są?
- Kiedy i po co usuwać ósemki?
- Usuwanie ósemki – na czym polega?
- Jak długo trwa gojenie po usunięciu ósemki?
Zęby ósemki – czym tak naprawdę są?
Zęby ósemki to nic innego, jak niewygodna pozostałość po naszych dalekich przodkach. Dieta ludzi pierwotnych była złożona z twardych, włóknistych roślin oraz trudnego do przeżucia surowego mięsa. Ze względu na to, ich szczęka była silna i szeroka, a posiadanie dodatkowych zębów stanowiło przewagę ewolucyjną w okresie, w którym standardowa dieta bardzo eksploatowała zęby.
Wraz z odkryciem metod obróbki termicznej i udomowieniem pszenicy, dieta człowieka pierwotnego stała się miękka, lekkostrawna i niewymagająca już tak intensywnego żucia. Z czasem nasze szczęki stały się więc węższe, przez co nie były już w stanie zmieścić większej liczby zębów. To właśnie na tym etapie, ludzie zaczęli po raz pierwszy odczuwać dolegliwości związane z ósemką.
Dziś nasza dieta wygląda zupełnie inaczej niż w tamtych czasach, jednak nasze uzębienie wciąż w dużej mierze odzwierciedla styl życia sprzed tysięcy lat. Problemy z zębami mądrości są więc powszechne, dlatego interwencja chirurgiczna okazuje się konieczna w tak wielu przypadkach.
Kiedy i po co usuwać ósemki?
Wbrew powszechnemu przekonaniu, usuwanie ósemki nie jest obowiązkowe! Sam fakt posiadania trzecich zębów trzonowych nie wymaga żadnej interwencji chirurgicznej – nie zawsze zdarzają są bowiem komplikacje z nimi związane. Zabieg jest wykonywany jedynie w przypadkach, gdy obecność ósemki zaburza zdrowie jamy ustnej i oddziałuje negatywnie na zgryz.
Tak więc, po co usuwać ósemki? Oto najpowszechniejsze sytuacje, które tego wymagają:
- Ósemka zatrzymana – ma miejsce, gdy ząb jest nieprawidłowo ułożony w zgryzie i nie jest w stanie samodzielnie wyrżnąć się ponad powierzchnię dziąsła. To bolesny stan, który może powodować migreny oraz przyczynić się do rozwoju torbieli wokół zatrzymanego zęba mądrości. Chirurgiczne usuwanie ósemek zatrzymanych pozwala na przywrócenie jamie ustnej pierwotnego zdrowia.
- Przesuwanie i stłoczenie zębów – gdy w szczęce nie ma wystarczająco miejsca na dodatkowy zestaw zębów trzonowych, mogą one wywierać nacisk na sąsiadujące zęby, potencjalnie zmieniając ustawienie całego łuku zębowego. Może to powodować stłoczenie oraz przesuwanie zębów, prowadząc do ich nieprawidłowego ustawienia lub nawrotu wady po leczeniu ortodontycznym. Zobacz, jakie wady zgryzu występują najczęściej.
- Choroby dziąseł – w przypadkach, gdy ząb mądrości częściowo wyrżnie się, wykształca się wokół niego niewielki fałd dziąsła. Stanowi on miejsce narażone na gromadzenie się resztek jedzenia oraz rozwój chorobotwórczych bakterii prowadzących do stanów zapalnych. Pojawia się wówczas obrzęk, ból i trudności w połykaniu, a w ostrych przypadkach, infekcja może rozprzestrzenić się poza ząb. Usuwanie ósemki chirurgicznie jest wówczas konieczne.
- Próchnica – zęby mądrości są umiejscowione z tyłu jamy ustnej, co czyni je wyjątkowo trudnymi w prawidłowym czyszczeniu za pomocą szczoteczki do zębów i nici dentystycznej. To zwiększa zaś ryzyko rozwoju próchnicy i powstania ubytków na ósemce. Nieleczona próchnica może skutkować koniecznością wyrwania ósemki.
- Leczenie ortodontyczne – w niektórych sytuacjach ortodonta może zadecydować o wyrwaniu zdrowych ósemek, aby zapewnić jak najskuteczniejsze leczenie ortodontyczne.
Twoje ósemki wyrżnęły się prawidłowo i nie powodują żadnych problemów? W takim razie jedyne, o co musisz zadbać, to odpowiednia higiena jamy ustnej. Wyposaż się w specjalne flossery, które umożliwią Ci dotarcie nicią dentystyczną do głębszych obszarów jamy ustnej i zapobiegną próchnicy międzyzębowej. Pomocna okaże się również szczoteczka soniczna, która efektywnie usuwa płytkę nazębną bez konieczności wykonywania ruchów wymiatających. U nas znajdziesz szeroki wybór szczoteczek o precyzyjnych końcówkach, które pomogą Ci zadbać o czystość całego łuku zębowego.
Produkty powiązane
Usuwanie ósemki – na czym polega?
Usuwanie ósemki musi zostać poprzedzone konsultacją z lekarzem specjalizującym się w chirurgii twarzowo-szczękowej, oraz obszernymi badaniami, które obejmują m.in. RTG oraz tomografię komputerową. Dzięki temu lekarz może stwierdzić stopień trudności zabiegu oraz wybrać odpowiednią drogę ekstrakcji 8. zęba.
Sposób, w który nastąpi usuwanie ósemki, zależy od jej rodzaju. Wyrżnięte trzecie zęby trzonowe można wyrwać tak samo jak każdy inny ząb – trwa to wówczas zaledwie kilka minut. Jeżeli czeka Cię ten zabieg, koniecznie dowiedz się, co trzeba wiedzieć przed ekstrakcją zęba.
Chirurgiczne usuwanie ósemek zatrzymanych jest bardziej skomplikowane, niż usuwanie wyrżniętego zęba. Aby uzyskać dostęp do zatrzymanego trzonowca, lekarz musi naciąć dziąsło oraz usunąć kość, która go przykrywa. Następnie wyjmuje on ósemkę z zębodołu w całości, lub po przecięciu jej na mniejsze części.
Usuwanie ósemki – czy boli? Zabieg jest obecnie całkowicie bezbolesny ze względu na nowoczesne metody znieczulenia miejscowego. Możliwe jest również usuwanie ósemki pod narkozą dla pacjentów o wyjątkowo dużym poziomie stresu w obliczu zabiegów stomatologicznych.
Do usuwania zębów mądrości trzeba się odpowiednio przygotować. Po pierwsze, może istnieć konieczność tymczasowego odstawienia niektórych leków, np. przeciwzakrzepowych. Powinno to odbyć się jednak tylko i wyłącznie po konsultacji z lekarzem prowadzącym. Na co najmniej 24 godziny przed operacją nie wolno spożywać alkoholu ani palić papierosów, ponieważ używki mogą stanowczo zwiększyć ryzyko komplikacji. Warto również zaaranżować transport z kliniki do domu po zabiegu – niektóre metody znieczulenia uniemożliwiają bowiem prowadzenie pojazdu przez pewien czas.
Jak długo trwa gojenie po usunięciu ósemki?
W przypadku wyrwania wyrżniętej ósemki, rekonwalescencja trwa od kilku dni do tygodnia, choć całkowita regeneracja tkanek może trwać nawet kilka miesięcy. W tym czasie niezwykle ważne jest stosowanie się do zaleceń lekarza prowadzącego. Koniecznie sprawdź porady dentystyki odnośnie tego, kiedy odpada skrzep po usunięcia zęba i jak z nim postępować.
W przypadku chirurgicznego usunięcia ósemki zatrzymanej, rana jest zszywana, a zdjęcie szwów odbywa się po 7 do 10 dni. Gojenie rany trwa zazwyczaj do dwóch tygodni, jednak dopiero po około 6. miesiącach tkanka kostna zostaje w pełni zregenerowana. Pierwsze dni po zabiegu są kluczowe dla prawidłowej rekonwalescencji, dlatego pamiętaj, aby ściśle stosować się do zaleceń chirurga.
Bibliografia:
- Louis K. Rafetto, Third Molar – an overview, 2015
- Oral & Maxillofacial Surgery of Central New Jersey, History of Wisdom Teeth, 2024
- Hanean Muhsin, Melina Brizuela, Oral Surgery, Extraction of Mandibular Third Molars, 2023
- William Synan, Kyle Stein, Management of Impacted Third Molars, 2020