Zapalenie okostnej zęba to przypadłość, która objawia się na kilka sposobów i z różnym nasileniem. W każdym przypadku jest to sytuacja wymagająca konsultacji lekarskiej. Zlekceważenie objawów zapalenia okostnej zęba jest niebezpieczne i może prowadzić do groźnych dla zdrowia powikłań.
Zapalenie okostnej - co trzeba wiedzieć?
- Zapalenie okostnej, czyli dokładnie czego?
- Objawy zapalenia okostnej zęba
- Jakie są przyczyny zapalenia okostnej zęba?
- Zapalenie okostnej po wyrwaniu zęba
- Diagnostyka zapalenia okostnej zęba
- Zapalenie okostnej zęba – powikłania
- Antybiotyk na zapalenie okostnej zęba
- Leczenie zapalenia okostnej zęba
- Jak uniknąć zapalenia okostnej?
Zapalenie okostnej, czyli dokładnie czego?
Zapalenie okostnej odnosi się do tkanki, która otacza wszystkie kości w całym układzie kostnym człowieka. Jest to unerwiona błona, przez którą przebiega gęsta sieć naczyń krwionośnych. Na okostną składają się dwie włókniste warstwy: zewnętrzna i wewnętrzna. W tej ostatniej znajdują się komórki kościotwórcze, czyli takie, które biorą udział w ich budowie.
Zapalenie okostnej jest niebezpiecznym stanem zapalnym, który zaburza jej funkcje i powoduje pulsujący ból. Mówiąc o zapaleniu okostnej zęba, mamy na myśli kości szczęki i żuchwy. Okostna jest niezbędna do transportu substancji odżywczych do kości, a jej stan wpływa na zdolność rozwoju kości u dzieci i regenerację uszkodzeń w każdym wieku (np. gdy kości zrastają się po złamaniach i pęknięciach).
Objawy zapalenia okostnej zęba
Zapalenie okostnej zęba może wystąpić jako:
- ostre zapalenie okostnej
- przewlekły stan zapalny okostnej
Objawy zapalenia okostnej zęba mogą się różnić w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Najważniejszym objawem jest charakterystyczny promieniujący ból szczęki, żuchwy i zębów, który rozszerza się w kierunku ucha, oka, karku i głowy. Ostra postać zapalenia objawia się większym natężeniem.
Pacjenci dotknięci zapaleniem okostnej zęba doświadczają silnej nadwrażliwości, mają trudności z jedzeniem i mówieniem. Ból pojawia się nagle i narasta gwałtownie. Oprócz tego może pojawić się:
- gorączka lub stan podgorączkowy
- obrzęk tkanek otaczających bolące miejsce
- szczękościsk
- rozchwianie zęba
- nieprzyjemny oddech
Jakie są przyczyny zapalenia okostnej zęba?
Przyczyn zapalenia okostnej zęba może być wiele. Najczęściej choroba jest wynikiem:
- zaawansowanej próchnicy, która obejmuje zapalenie miazgi
- martwicy miazgi
- zgorzeli
Do zapalenia okostnej zęba może dojść również w wyniku błędów lekarskich podczas leczenia kanałowego. Inne możliwe przyczyny zapalenia okostnej zęba to:
- powikłania podczas wyrzynania się ósemek, czyli tzw. zębów mądrości
- rozwój chorób przyzębia
- zapalenia tkanek okołowierzchołkowych zęba
- zapalenie węzłów chłonnych podżuchwowych
- zapalenie ślinianki podżuchwowej
- stany zapalne kości, które nie mają związku z zębami
- urazy kości żuchwy i szczęki
Zapalenie okostnej po wyrwaniu zęba
Zapalenie okostnej po wyrwaniu zęba jest spowodowane niedokładnym oczyszczeniem miejsca po ekstrakcji zęba. Pozostające w ranie fragmenty zęba lub ułamany korzeń uniemożliwiają prawidłowe gojenie się rany w kości i wywołują infekcję.
Objawem zapalenia okostnej po wyrwaniu zęba jest niesłabnący, a wręcz narastający ból kilka dni po przeprowadzonej procedurze. Przy prawidłowo wykonanej ekstrakcji zęba, ból powinien stopniowo się zmniejszać po upływie ok. dwóch dni od zabiegu i z każdym dniem powoli ustępować. Jeśli pacjent nie odczuwa poprawy, musi zażywać środki przeciwbólowe – to znak niepokojący. Należy wówczas skontaktować się z lekarzem w celu badania kontrolnego. Porównaj to z objawami przetoki zęba.
Diagnostyka zapalenia okostnej zęba
Diagnostyka zapalenia okostnej zęba to przede wszystkim wywiad lekarski i badanie stomatologiczne. Konieczne jest także wykonanie RTG zęba, czasem lekarz może zlecić wykonanie rezonansu magnetycznego.
Rozpoznanie zapalenia okostnej zęba może wymagać też badań krwi, a dokładnie oceny parametru CRP, który świadczy stanie zapalnym. Specjaliści podkreślają, że zwlekanie z wizytą u lekarza przy objawach zapalenia okostnej może mieć bardzo negatywne konsekwencje.
Zapalenie okostnej zęba – powikłania
Powikłania spowodowane zapaleniem okostnej zęba mogą w skrajnych przypadkach zagrażać życiu. Rozwijająca się infekcja może doprowadzić do:
- powstania ropnia
- rozwoju sepsy
- zapalenia mięśnia sercowego
- zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
- ropnia mózgu
- ropnia oczodołu
Brak leczenia stanu zapalnego prowadzi do rozprzestrzeniania się zakażenia na cały obszar szczęki i żuchwy. Uporczywy ból i obrzęk uniemożliwiają normalne przyjmowanie pokarmów. Opuchnięta jama ustna i gardło utrudniają oddychanie i mówienie. W wyniku rozchwiania się zębów może dojść w krótkim czasie do ich utraty.
Antybiotyk na zapalenie okostnej zęba
Najczęstszą metodą leczenia zapalenia okostnej zęba jest antybiotyk, który pozwala zneutralizować infekcję bakteryjną. Ważne jest, by przyjmować leki dokładnie według zaleceń. Nawet jeśli objawy ustąpią – antybiotyk na zapalenie okostnej zęba musi być przyjmowany w ramach całej terapii, która może potrwać np. 10 dni.
Leczenie zapalenia okostnej zęba
Leczenie zapalenia okostnej zęba musi uwzględniać źródło choroby, a nie tylko jej objawy. Dlatego, jeśli przyczyną dolegliwości jest konkretny ząb, konieczne jest leczenie stomatologiczne. Jeśli w ocenie dentysty próchnica jest zbyt rozległa, należy usunąć chory ząb.
Leczenie zapalenia okostnej obejmuje stosowanie leków przeciwzapalnych. W trudnych przypadkach, gdy doszło do znacznego rozprzestrzenienia się infekcji na inne tkanki, wymagana jest chirurgiczna interwencja. Dlatego należy przy pierwszych niepokojących symptomach zgłosić się do lekarza i podjąć leczenie jak najszybciej, by uniknąć nieodwracalnych uszkodzeń. Zapalenie okostnej nie mija samoistnie, a postępujący stan zapalny może wywołać poważne komplikacje zdrowotne.
Jak uniknąć zapalenia okostnej?
Zapobieganie zapaleniu okostnej zęba polega przede wszystkim na prawidłowej higienie jamy ustnej. Codzienna dbałość o stan zębów to podstawa w zapobieganiu próchnicy. Specjaliści są zgodni co do nieprzeciętnej skuteczności szczoteczek sonicznych. W prosty sposób możesz w warunkach domowych pozbyć się płytki nazębnej.
Profilaktyka przeciwpróchnicza i chorób przyzębia to także regularne wizyty u dentysty. Ubytki zauważone wcześnie pozwalają na szybkie wyleczenie. Istotne jest przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się zakażenia do miazgi i korzeni zębów.
Produkty powiązane
Ochrona przed zapaleniem okostnej to także stosowanie preparatów dobrej jakości:
- pasty do zębów z fluorem - skutecznie wzmacniają szkliwo, pozwalają pozbyć się nieestetycznych przebarwień
- płyny do płukania jamy ustnej – odświeżają oddech i działają przeciwbakteryjnie
Produkty powiązane
Bibliografia:
- H. Bougatef, E. Moussaoui, I. Kallel, M. Smaoui, L. Oualha, N. Douki, Periostitis Ossificans: Report of Two Cases Resolved with Endodontic Treatment [w:] Case reports in Dentistry 2020 Nov. 24 (dostęp: 11.01.2024).
- E. Kucukyilmaz, Y. Sener, G. Tosun, S. Savas, Periostitis ossificans managed with endodontic treatment [w:] Journal of Dentistry for children 2015 Jan-Apr; 82(1) (dostęp: 11.01.2024).
- H. Seok, S. Kim, J. Song, Proliferative periostitis of the mandibular ramus and condyle: a case report [w:] Journal of the Korean Association of Oral and Maxillofacial Surgeons 2015; 41(4) (dostęp: 11.01.2024).
