Ząb składa się z trzech części – szkliwo to pierwsza, twarda warstwa ochronna, która nadaje zębowi jego twardość. Zaraz pod nią leży zębina, która jest bardzo wrażliwa na temperaturę i bodźce mechaniczne. W centralnej części znajduje się zaś miazga – silnie unerwiona i ukrwiona tkanka, która odpowiada za odżywianie zęba oraz jego mineralizację. Zapalenie miazgi zęba to bardzo bolesny stan, który wymaga jak najszybszej wizyty u dentysty. Zobacz, jak objawia się zapalenie miazgi zęba, jak uśmierzyć ból i jak leczyć tę chorobę.
Najważniejsze informacje:
- Co powoduje zapalenie miazgi zęba? Przyczyny
- Zapalenie miazgi zęba – objawy
- Zapalenie miazgi zęba – leczenie
- Zapalenie miazgi zęba – jak uśmierzyć ból
- Potencjalne powikłania zapalenia miazgi zęba
Co powoduje zapalenie miazgi zęba? Przyczyny
Zapalenie miazgi zęba to choroba, która jest następstwem uszkodzenia twardej, zewnętrznej warstwy zęba. Wówczas zębina nie posiada niezbędnej ochrony przed bakteriami, bodźcami mechanicznymi i skrajną temperaturą. W następstwie dochodzi do zapalenia miazgi zębowej – wymaga ono jak najszybszej wizyty u lekarza w celu nie tylko ratowania zęba, ale i zachowania ogólnoustrojowego zdrowia organizmu. Zobacz, jak wygląda budowa zęba, aby lepiej zrozumieć postęp choroby.
Co konkretnie powoduje zapalenie miazgi zęba? Przyczyny mogą być następujące:
- Próchnica – to zdecydowanie najczęstszy powód tej choroby. Zaawansowana, nieleczona próchnica prowadzi do zniszczenia szkliwa i zębiny przez bakterie, które następnie atakują miazgę zęba. Sprawdź 6 sposobów, jak zapobiec próchnicy.
- Ułamanie zęba – złamanie, ukruszenie i inne urazy mechaniczne zęba mogą prowadzić do zapalenia miazgi zęba, jeżeli miazga została odkryta.
- Komplikacje po zabiegu u dentysty – zdarza się zapalenie miazgi zęba po plombowaniu, szlifowaniu zębów czy leczeniu kanałowym w gabinecie stomatologicznym. Powodem jest nieprawidłowo przeprowadzony zabieg u dentysty, lub komplikacje po zabiegu, który znacznie ingeruje w strukturę zęba.
Produkty powiązane
Zapalenie miazgi zęba – objawy
Głównym objawem zapalenia miazgi zęba jest przede wszystkim ból. Ostry stan zapalny zazwyczaj poprzedza nadwrażliwość na zimno i ciepło, a także dyskomfort przy przeżuwaniu jedzenia. Z upływem czasu, objawy pogarszają się i nadwrażliwość przekształca się w tępy ból, odczuwany przede wszystkim przy wywieraniu nacisku na zęba. W przypadku braku leczenia pogłębia się jednak w rwący, pulsujący ból, który uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Taki ból jest oporny na działanie leków przeciwbólowych i świadczy o rozwoju ostrego stanu zapalnego miazgi zęba.
Inne objawy zapalenia miazgi w zębie to m.in.:
-
Gorączka
-
Migrena
-
Obrzęk twarzy w okolicy chorego zęba
-
Zaczerwienienie i obrzęk dziąsła
Zapalenie miazgi zęba – leczenie
Podjęcie leczenia w gabinecie dentysty to jedyny sposób na zniwelowanie bólu i uratowanie chorego zęba. Brak odpowiedniego leczenia na tym etapie może również doprowadzić do przeniesienia czynnika chorobotwórczego do innych części organizmu, skutkując rozwojem poważnych infekcji. Właśnie dlatego szybka reakcja pacjenta i udanie się do gabinetu stomatologa jest tak ważna dla zdrowia całego organizmu.
Na początku, lekarz musi potwierdzić zapalenie miazgi na RTG zęba. Badanie pozwoli ocenić stan zęba oraz sąsiadujących tkanek. Leki na zapalenie miazgi zęba to m.in. antybiotyki i środki przeciwbólowe doustne, zaś sposób leczenia samego zęba zależy od rodzaju stanu zapalnego – wyróżniamy nieodwracalne, oraz odwracalne zapalenie miazgi. Objawy obu typów choroby są podobne, dlatego tylko dentysta jest w stanie stwierdzić, z którym z nich ma do czynienia.
Odwracalne zapalenie miazgi ma miejsce wówczas, gdy stan zapalny jest łagodny, a tkanka miazgi może się zregenerować po usunięciu przyczyny leżącej u jego podłoża. Konieczna jest ochrona miazgi przed dalszymi uszkodzeniami, czyli odbudowa zniszczonej tkanki szkliwa i zębiny przy użyciu wypełnienia zęba – tutaj dowiesz się więcej na temat tego zabiegu. Miazga jest pokrywana również specjalnym opatrunkiem, który wspomaga jej mechanizmy obronne.
W przypadku nieodwracalnego zapalenia miazgi, zęba niestety nie da się przywrócić do pierwotnego stanu zdrowia. Konieczne jest wówczas przeprowadzenie leczenia kanałowego. Polega ono na oczyszczenia zęba z żywej tkanki, a następnie wzmocnienie go wybranym wypełnieniem. Po takim zabiegu ząb będzie martwy, jednak wciąż może pełnić swoją funkcję przez lata.
Zapalenie miazgi zęba – jak uśmierzyć ból
Ostre zapalenie miazgi zęba objawia się niezwykle uporczywym bólem, który uniemożliwia swobodne wykonywanie codziennych czynności. Ze względu na to, pacjenci poszukują domowych sposób na uśmierzenie bólu. Istnieje kilka środków, które złagodzą tę dolegliwość – należy jednak pamiętać, że nie stanowią one alternatywy dla leczenia w gabinecie stomatologicznym.
W oczekiwaniu na wizytę u dentysty, ból przy zapaleniu miazgi zęba warto łagodzić niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, takimi jak ketoprofen czy ibuprofen. Pomóc może również roztwór ciepłej wody z solą używany do płukania jamy ustnej, a także goździki lub olejek goździkowy nakładane bezpośrednio na chory ząb. Właściwości antybakteryjne tych preparatów pozwalają zmniejszyć stan zapalny i złagodzić infekcję, tym samym tymczasowo zmniejszając ból.
Bardzo ważne jest również unikanie czynników zaostrzających ból. Do czasu wyleczenia zęba unikaj więc bardzo ciepłych lub zimnych napojów i dań. Przeżuwaj przeciwną stroną jamy ustnej, a także unikaj drażnienia chorego zęba szczoteczką do zębów, językiem czy palcem. Dzięki temu będziesz w stanie złagodzić ból do czasu wizyty u dentysty.
Potencjalne powikłania zapalenia miazgi zęba
Bagatelizowanie początkowych objawów zapalenia miazgi zęba może skutkować poważnymi konsekwencjami dla zdrowia ogólnego.
Nieleczone zapalenie miazgi rozwija się, obejmując sąsiadujące obszary w obrębie jamy ustnej. W wyniku tego procesu może dojść do powstania ropnia zęba, który, w przypadku pęknięcia, może prowadzić do infekcji na szerszą skalę. W skrajnych przypadkach, bakterie zainfekowanej miazgi mogą przedostać się do krwiobiegu, co zwiększa ryzyko powikłań, takich jak infekcje w innych częściach organizmu, ropień mózgu, a nawet sepsa. Dodatkowo, zaniedbane zapalenie miazgi może prowadzić do zgorzeli zęba.
Warto podkreślić, że niereagowanie na objawy zapalenia miazgi może zwiększać ryzyko powikłań, dlatego szybkie rozpoznanie i skuteczne leczenie są kluczowe dla utrzymania zdrowia jamy ustnej. Regularne wizyty u stomatologa pozwalają wykryć problemy na wczesnym etapie, co minimalizuje ryzyko poważnych powikłań.
Bibliografia:
- Park SH, Ye L, Love RM, Farges JC, Yumoto H. Inflammation of the Dental Pulp. Mediators Inflamm. 2015;2015:980196. doi:10.1155/2015/980196
- Rechenberg DK, Galicia JC, Peters OA. Biological Markers for Pulpal Inflammation: A Systematic Review. PLoS One. 2016;11(11):e0167289. Published 2016 Nov 29. doi:10.1371/journal.pone.0167289
- https://www.msdmanuals.com/professional/dental-disorders/common-dental-disorders/pulpitis
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23536-pulpitis
- https://www.webmd.com/oral-health/what-is-pulpitis
