Przetoka zębowa to stan patologiczny w jamie ustnej, który objawia się silnym bólem. Rozróżniamy kilka rodzajów tej dolegliwości. Najczęstszą przyczyną problemu jest brak leczenia pospolitych chorób zęba i zaniedbania w higienie. Sprawdź jakie są inne możliwe źródła powstawania przetoki zęba i jak należy postępować w przypadku wystąpienia objawów.
Wszystko, co trzeba wiedzieć o przetoce zęba:
- Czym jest przetoka zęba?
- Przyczyny powstawania przetoki zębowej
- Przetoka po wyrwaniu zęba
- Jakie są objawy przetoki zęba?
- Przetoka zębowa – jak leczyć?
- Nieleczona przetoka zębowa
- Przetoka zębowa – domowe sposoby
- Przetoka zęba mlecznego
- Przetoka zęba – jak zapobiegać?
Czym jest przetoka zęba?
Przetoka oznacza w medycynie powstanie przestrzeni – drogi łączącej narządy lub jamy ciała. Jest to nieprawidłowość, która powoduje liczne komplikacje w funkcjonowaniu organizmu. W przypadku przetoki zęba mamy też do czynienia z wydzieliną ropną i krwistą, gromadzącą się w tym wadliwie powstałym kanaliku.
Przetoki zęba lekarze dzielą pod względem miejsca ujścia na:
- przetokę zębową wewnątrzustną (nazywana też przetoką dziąsłową), której ujście znajduje się w błonie śluzowej jamy ustnej;
- przetokę zębową zewnątrzustną, która ujście znajduje w skórnych powłokach twarzy (najczęściej w okolicy brody lub policzków).
Przetoki zębowe dzieli się też przy uwzględnieniu kryterium obecności ropy lub krwi:
- przetoki zębowe aktywne – gdy przez cały czas występuje w niej wydzielina;
- przetoki zębowe bierne – gdy wydzielina występuje jedynie czasami lub wcale.
Przyczyny powstawania przetoki zębowej
Przetoka najczęściej powstaje wskutek rozwoju procesów chorobowych zęba, które obejmują tkanki okołowierzchołkowe. Brak leczenia stanów zapalnych w obrębie jamy ustnej oznacza rozprzestrzenianie się zakażenia bakteryjnego.
|
Do najczęstszych przyczyn przetoki zębowej należą:
|
Powstanie przetoki zęba bywa też konsekwencją urazu mechanicznego lub błędu medycznego podczas leczenia kanałowego. Możliwą przyczyną są też powikłania podczas wyrzynania się tzw. zębów mądrości.
Przetoka po wyrwaniu zęba
Przetoka po wyrwaniu zęba to rzadka postać powikłania po zabiegu ekstrakcji najczęściej górnego zęba trzonowego lub przedtrzonowego. Do utworzenia się przetoki ustno-zatokowej dochodzi w sytuacji, gdy u pacjenta występuje odseparowanie wierzchołków korzeni zębów od jamy zatoki szczękowej. Dzieli je niewielkiej grubości tkanka kostna bądź sama śluzówka. Po usunięciu zęba powstaje szczelina między zatoką szczękową a jamą ustną.
Produkty powiązane
Jakie są objawy przetoki zęba?
Typowym objawem przetoki zęba jest widoczna wypukłość w okolicy zęba w postaci pęcherzyka. Niewielki obrzęk jest wypełniony ropą lub krwią (lub mieszaniną krwi i ropy). Towarzyszy temu tkliwość, ból o różnym natężeniu, wysoka wrażliwość na wszelkie bodźce (dotyk, kontakt z ciepłem i zimnem).
Charakterystycznym objawem przetoki zębowej, jeśli wydzielina ropna znajduje ujście, jest nieprzyjemny zapach i posmak w jamie ustnej. Przykra woń z ust spowodowana przetoką zęba nie jest jednak tym samym co halitoza.
Wymienione symptomy przetoki zębowej mogą przypominać kilka innych dolegliwości. Jest to zawsze nieprzyjemne i utrudnia prowadzenia normalnego życia. Dlatego zawsze należy zgłosić się do dentysty, by ustalić przyczynę bólu i podjąć odpowiednie leczenie. Porównaj objawy przetoki zęba z zapaleniem okostnej.
Koniecznie skontaktuj się z dentystą jeśli zauważysz:
- bąbel na dziąśle przypominający krostę
- opuchliznę w okolicy zęba
- silne zaczerwienienie tkanek
- ból (pulsujący, promieniujący)
- nadwrażliwość
- brzydki zapach z ust
- bolesne reakcje na zimne i ciepłe potrawy lub napoje
Produkty powiązane
Przetoka zębowa – jak leczyć?
Leczenie przetoki zęba poprzedza wykonanie RTG zęba. Specjalista określa w ten sposób rozległość infekcji i jej dokładne umiejscowienie. Jeśli uszkodzenia powstałe w wyniku stanu zapalnego nie są zbyt zaawansowane – można uratować ząb przed usunięciem poprzez leczenie kanałowe. Prawidłowo przeprowadzone leczenie endodontyczne pozwala przetoce zagoić się i zamknąć. Dość często leczenie przetoki zęba wiąże się z zażywaniem przez określony czas antybiotyków.
Nieleczona przetoka zębowa
Nieleczona przetoka zębowa prowadzi do groźnych powikłań. Lekceważenie problemu skutkuje pogłębianiem się infekcji i nasileniem objawów. Opuchlizna i ból narastają, co utrudnia przyjmowanie posiłków. Nieprzyjemny zapach z ust utrudnia kontakty międzyludzkie. Im dłużej trwa zwłoka z wizytą u lekarza, tym mniejsza jest szansa na uratowanie zęba przed usunięciem.
Produkty powiązane
Środki przeciwbólowe to działanie jedynie doraźne, a ich długotrwałe przyjmowanie także ma niebezpieczne skutki uboczne (np. dla przewodu pokarmowego). Przyczyny przetoki zębowej nie ustępują samoistnie, dlatego konieczna jest konsultacja ze stomatologiem i podjęcie terapii. Brak leczenia przetoki zębowej w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do sepsy.
Przetoka zębowa – domowe sposoby
Domowe sposoby na przetokę zębową – należy podkreślić to z całą stanowczością – pełnią rolę jedynie pomocniczą przy oczyszczaniu tkanek. Bez profesjonalnego zabiegu u dentysty nie da się wyleczyć przetoki zębowej. Jedną z najprostszych metod wspomagania procesu leczenia w domowych warunkach, jest płukanka z wody z solą. Należy to jednak zawsze skonsultować ze specjalistą. W celu złagodzenia dolegliwości do czasu wizyty u dentysty, można stosować środki przeciwbólowe dostępne w aptekach. Ulgę mogą przynieść też zimne okłady.
Przetoka zęba mlecznego
Postępowanie w przypadku przetoki zęba mlecznego polega najczęściej na przepłukania zakażonej strefy wodą utlenioną. Działanie to ma charakter antyseptyczny i pozwala utrzymać stan zęba w akceptowalnym stanie, czekając na jego naturalne wypadnięcie (sprawdź kiedy wypadają mleczaki). Jeśli lekarz uzna to za konieczne – w grę wchodzi leczenie endodontyczne lub przy bardzo zaawansowanych uszkodzeniach – usunięcie zęba mlecznego.
Produkty powiązane
Przyczyny przetoki zębów mlecznych są takie same jak w przypadku zębów stałych. Dlatego najlepszym sposobem zapobiegania jest dbałość o higienę jamy ustnej Twojej pociechy. Ochronę przed próchnicą u najmłodszych członków rodziny zapewnią nowoczesne szczoteczki dla dzieci i odpowiednie dla nich preparaty.
Produkty powiązane
Przetoka zęba – jak zapobiegać?
Zapobieganie przetoce zęba u dorosłych i u dzieci polega na utrzymywaniu prawidłowej higieny jamy ustnej. Codzienna dbałość o stan zębów i dziąseł pozwoli Ci uniknąć próchnicy i innych chorób. Najskuteczniejszym sposobem usuwania płytki nazębnej, są szczoteczki soniczne. Ta metoda czyszczenia zębów niesie liczne korzyści.
Produkty powiązane
Do swoich codziennych nawyków warto włączyć, oprócz pasty do zębów, także inne akcesoria, np. nić dentystyczną. Dzięki temu dokładnie oczyścisz jamę ustna z pozostałości jedzenia i pozbędziesz się osadów z trudno dostępnych miejsc.
W profilaktyce przetoki zębowej istotną rolę odgrywają dobrej jakości płyny do płukania jamy ustnej. Wykazują one właściwości bakteriobójcze i ograniczają tworzenie się kamienia nazębnego. Szeroka gama preparatów pozwoli Ci znaleźć produkty przeznaczone dla osób zmagających się z chorobami dziąseł oraz noszących aparat ortodontyczny.
>> Sprawdź ranking antybakteryjnych płynów do płukania jamy ustnej
Produkty powiązane
Jeśli chcesz zapobiec przykrym objawom przetoki zębowej, pamiętaj o regularnych wizytach u dentysty. Wcześnie wykryte ubytki można wyleczyć łatwiej i mniejszym kosztem. Sprawdź jak często chodzić do dentysty.
Bibliografia:
- M. A. Weinberg, S. Segelnick, C. Chu, A.Sigurdsson, Sinus Tract vs. Fistula. There is a Difference [w] The New York State Dental Journal 6-1-2023, vol. 89 number 4
- K. Karamifar, A. Tondari, M. A. Saghiri, Endodontic Periapical Lesion: An Overview on the Etiology, Diagnosis and Current Treatment Modalities [w:] European Endodontic Journal vol. 5(2) 2020
- A. Blake, T. Tuttle, R. McKinney, Apical Periodontitis [w:] National Library of Medicine, July 2023
- Eun-Young Lee, Ji-Yeon Kang, Kyung-Won Kim, Ki Hwa Choi, Tae Young Yoon, Ji Yeoun Lee, Clinical Characteristics of Odontogenic Cutaneous Fistulas [w:] Annals of Dermatology 2016 Aug;28(4)
