Aparat retencyjny jest formą kontynuacji leczenia ortodontycznego po zdjęciu stałego aparatu. Jego funkcją jest utrwalenie efektów korekcji wad zgryzu i zapobieżenie ponownym skrzywieniom zębów. W tym artykule wyjaśniamy jak wygląda aparat retencyjny i na czym polega korzystanie z niego.
Z artykułu dowiesz się:
Aparat retencyjny – co to jest?
Aparat retencyjny (znany też pod nazwą retainer) odnosi się do pojęcia retencji – procesu, polegającego na stabilizacji zębów. Po ściągnięciu aparatu ortodontycznego zęby miewają tendencję do powrotu do poprzedniego ustawienia. Dlatego konieczne jest utrwalenie efektów zasadniczego leczenia ortodontycznego.
Aparat retencyjny ma za zadanie utrzymać zęby w prawidłowym położeniu i zachować rezultat długotrwałego procesu leczenia. Istnieje kilka rodzajów aparatów. Ortodonta decyduje który z nich będzie spełniał swoją funkcję u poszczególnych osób. Są to warunki bardzo zindywidualizowane, dlatego nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania.
>> Zobacz także - jakie są objawy i sposoby leczenia tyłozgryzu
Aparat retencyjny – jak długo nosić?
Jak długo trzeba nosić aparat retencyjny? Opinie fachowców w tej sprawie są podzielone. Większość z nich zaleca noszenie aparatu retencyjnego przynajmniej przez połowę czasu, który był konieczne dla podstawowego leczenia ortodontycznego (tzn. jeśli nosiliśmy aparat przez dwa lata, to po jego ściągnięciu będziemy nosić aparat retencyjny przynajmniej przez kolejny rok).
Zobacz - jakie są objawy zgryzu otwartego
Czas korzystania z aparatu ortodontycznego to sprawa całkowicie indywidualna. Zależy od wieku pacjenta, rodzaju wady zgryzu, stopnia zaawansowania i skłonności genetycznych. Brak tego rodzaju prewencji może sprawić, że np. po upływie 10 lat konieczne jest ponowne założenie aparatu. Według niektórych specjalistów korzystanie z aparatu retencyjnego jest to potrzebne do końca życia.
Aparat retencyjny – jak wygląda?
To jak wygląda aparat retencyjny, zależy od rodzaju urządzenia. Jest ich kilka – o różnej konstrukcji. Ortodonta decyduje, który z nich będzie dla danego pacjenta odpowiedni:
Aparat retencyjny – stały i ruchomy
Aparaty retencyjne dzielimy na stałe i ruchome. Jak one wyglądają i czym się różnią?
1. Aparat retencyjny stały jest to szyna wykonywana indywidualnie dla każdego pacjenta. Musi być idealnie dopasowany i przytwierdza się go do wewnętrznej strony łuków zębowych. Obejmuje on swoim zasięgiem tylko konieczną liczbę zębów. Stały aparat retencyjny może być zakładany i zdejmowany wyłącznie przez ortodontę.
2. Aparat retencyjny ruchomy
W niektórych przypadkach zastosowanie znajduje ruchomy aparat retencyjny (nazywany też aparatem retencyjnym wyjmowanym). Ma on kilka form, w zależności od potrzeb i uwarunkowań konkretnej osoby.
Ortodonta może zaproponować następujące rozwiązania:
- aparat retencyjny w postaci płytki Hawleya — zrobiony z akrylu i wyposażony drut oraz klamry. Umieszcza się go od strony podniebienia i nie obejmuje on powierzchni zębów siecznych i żujących.
- aparat retencyjny w formie płytki termoformowalnej (ukształtowanej pod wpływem wysokiej temperatury) — to rodzaj prawie niezauważalnej dla otoczenia, bo transparentnej nakładki na zęby. Obejmuje ona cały łuk zębów
- aparat retencyjny — płytki Schwarza jest produkowany z akrylu i klamer, których zadaniem jest utrzymanie konstrukcji aparatu zarówno na zębach górnych, jak i dolnych.
Ruchome aparaty retencyjne użytkownik samodzielnie wyjmuje i według wskazówek ortodonty. W niektórych przypadkach Stosowany jest aparat retencyjny na noc.
Przed założeniem stałego aparatu retencyjnego Twój lekarz może Ci zalecić przeprowadzenie zabiegu fluoryzacji – w charakterze profilaktyki i wzmocnienia zębów.
Cena aparatu retencyjnego
Cena aparatu retencyjnego mieści się w naprawdę sporych widełkach od ok. 400 do 2000 zł. Koszt zależy od rodzaju aparatu i jego zasięgu (jeden lub oba łuki zębowe).
Jak dbać o higienę zębów z aparatem retencyjnym?
Bez względu na rodzaj aparatu retencyjnego, jaki zalecił nam specjalista, należy pamiętać o starannej higienie jamy ustnej. Już na początku leczenia ortodontycznego warto zainwestować z nowoczesne urządzenia, takie jak szczoteczki soniczne. Nie mają one sobie równych w usuwaniu płytki nazębnej. Ortodonci polecają tę metodę codziennego mycia zębów jako najskuteczniejszą ochronę przed próchnicą.
Produkty powiązane
Przy aparacie retencyjnym niezmierne pomocnym urządzeniem będzie także irygator. Przy użyciu silnego strumienia wody, skutecznie wypłukuje on resztki pokarmów z trudno dostępnych przestrzeni. Odpowiednio dobrana końcówka irygatora zapewni Ci najwyższy komfort. Wiele osób, które zaczęły używać irygatora z rekomendacji ortodonty, nie wyobrażają już sobie rezygnacji z niego, nawet po ściągnięciu aparatu. Irygacja zębów daje uczucie doskonałego odświeżenia jamy ustnej, przy zachowaniu całkowitej łagodności dla wrażliwych dziąseł.
Aparat retencyjny – jakie akcesoria i preparaty są przydatne?
Aparat retencyjny może wymagać nieco większej skrupulatności w oczyszczaniu zębów, podobnie jak aparat ortodontyczny. Elementy aparatu retencyjnego mogą nieco utrudniać codzienny rytuał higieniczny. Przydatne okażą się bez wątpienia nowoczesne szczoteczki jednopęczkowe, które umożliwiają precyzyjne dotarcie do każdej szczeliny
Produkty powiązane
Preparatami o szerokim spektrum działania, szczególnie przydatnymi podczas korzystania z aparatu retencyjnego, są płyny do płukania jamy ustnej. Ich działanie obejmuje:
- ochronę przeciwbakteryjną
- zapobieganie gromadzeniu się płytki nazębnej
- przedłużone działanie przeciwpróchnicze
- świeży oddech na dłużej
Polecamy wysokiej jakości preparaty, opracowane specjalnie dla osób noszący różnego rodzaju aparaty ortodontyczne
Produkty powiązane
Bibliografia:
- E. Jasim, A.Kadhum, I. Hasan, Keeping the teeth in line: Exploring the necessity of bonded retainers in orthodontics: A narrative review [w:] Journal of Orthodontic Science 2024 May 8:13:20 (dostęp: 29.05.2024).
- P. Fudalej, A.M. Renkema, A brief history of orthodontic retention [w:] British Dental Journal 2021 Jun;230(1) (dostęp: 29.05.2024).
- Understanding Retainers: The Key to Maintaining Your Smile [w:] American Association of Orthodontics (dostęp: 29.05.2024).
- Retainers [w:] British Orthodontic Society (dostęp: 29.05.2024).