Erozja szkliwa to powszechny problem, który może prowadzić do trwałych uszkodzeń i nadwrażliwości zębów. Ten proces, wywołany działaniem kwasów, jest nieodwracalny, co sprawia, że profilaktyka staje się kluczowym elementem ochrony szkliwa. Sprawdź jakie czynniki przyczyniają się do jej rozwoju, a także jakie skuteczne metody można zastosować, aby zapobiegać i łagodzić jej skutki. Dowiedz się, jak dbać o zdrowie swoich zębów i utrzymać mocne szkliwo na długo!
Najważniejsze informacje:
- Erozja szkliwa zębów - czym jest?
- Erozja szkliwa zębów - przyczyny
- Erozja szkliwa zębów - objawy
- Czy można leczyć erozję szkliwa zębów?
- Zapobieganie erozji szkliwa zębów
Erozja szkliwa zębów - czym jest?
Erozja szkliwa to proces stopniowej utraty twardych tkanek zębów, głównie szkliwa, spowodowany działaniem kwasów chemicznych, a nie bakterii, jak w przypadku próchnicy. Jest ona coraz powszechniejszym problemem, a badania wskazują, że dotyka nawet 30% populacji, szczególnie osób w wieku 18-24 lat. Częste narażanie zębów na działanie substancji o niskim pH prowadzi do stopniowego rozpuszczenia hydroksyapatytu w szkliwie, co może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń i utraty tkanek zębów. Sprawdź jaka jest budowa zęba.
Erozja szkliwa zębów - przyczyny
Erozja szkliwa to proces, który może mieć różnorodne przyczyny, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Dzieląc je na dwie główne kategorie, można lepiej zrozumieć mechanizmy prowadzące do tego schorzenia.
Pierwszą grupą są czynniki zewnątrzpochodne, które często mają związek z naszą dietą i sposobem życia. Kwasowa erozja szkliwa związana z tymi czynnikami ma swoje źródło w produktach spożywczych o niskim pH, które stopniowo rozpuszczają hydroksyapat, składnik budujący szkliwo. Do produktów, które mogą prowadzić do erozji zaliczają się napoje gazowane, energetyczne, soki cytrusowe, białe wino, piwo, a także niektóre owoce i warzywa. Spożywanie tych artykułów spożywczych powoduje obniżenie pH w jamie ustnej, co z kolei naraża zęby na uszkodzenia.
Drugą grupę stanowią czynniki wewnątrzpochodne, które mają swoje źródło w chorobach ogólnoustrojowych lub specyficznych warunkach organizmu. Refluks żołądkowo-przełykowy, cukrzyca, bulimia, anoreksja, alkoholizm czy xerostomia (suchość jamy ustnej) to tylko niektóre z czynników wpływających na erozję szkliwa. W przypadku chorób układu pokarmowego, takich jak refluks żołądkowo-przełykowy, kwas żołądkowy może przedostać się do jamy ustnej, niszcząc szkliwo. Podobnie, osoby cierpiące na bulimię często narażone są na erozję zębów ze względu na częste wymioty.
Erozja szkliwa zębów - objawy
Erozja szkliwa manifestuje się różnorodnymi objawami, zarówno zauważalnymi dla pacjenta, jak i wykrywanymi przez stomatologa. W początkowych stadiach ubytków szkliwa, pacjent zazwyczaj nie dostrzega charakterystycznych zmian. Jednak w miarę postępu procesu erozji, pojawiają się następujące objawy:
- Nadwrażliwość zębów - jednym z najczęstszych objawów jest wzmożona wrażliwość zębów na temperaturę. Pacjenci zauważają dyskomfort podczas spożywania zimnych lub gorących pokarmów. Nadwrażliwość związana jest z odsłonięciem kanalików zębowych w wyniku erozji szkliwa.
- Przebarwienia - zęby mogą przybrać żółtawą barwę, gdyż erozja szkliwa odsłania warstwę zębiny, która ma naturalny żółty kolor. Przebarwienia stanowią zauważalny objaw zmian w uzębieniu.
- Przezierność szkliwa - końce przednich zębów mogą stać się przezroczyste w wyniku erozji szkliwa. To zjawisko jest związane z utratą substancji mineralnej w strukturze zębów.
- Pęknięcia - w wyniku osłabienia struktury zębów przez erozję szkliwa, zwiększa się ryzyko wystąpienia pęknięć na ich powierzchni. To może prowadzić do dalszych powikłań i utraty integralności zębów.
- Ubytek szkliwa - zauważalne ubytki szkliwa przyjmują charakterystyczny kształt – są płaskie, gładkie, a ich brzegi są zaokrąglone. Zęby stają się również matowe, żółtawe i bardzo wrażliwe.
- Ból zęba - w zaawansowanych przypadkach erozji szkliwa może wystąpić ostry ból zęba, szczególnie podczas spożywania pokarmów i napojów o ekstremalnych temperaturach lub o intensywnym smaku.
- Dołki, bruzdy, i nietypowe ubytki - na powierzchniach żujących zębów mogą pojawić się dołki, bruzdy, oraz nietypowe ubytki. Zęby stają się bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne.
Czy można leczyć erozję szkliwa zębów?
Erozja szkliwa, będąc procesem nieodwracalnym, wymaga podjęcia odpowiednich kroków. Leczenie ubytków wynikłych z erozji szkliwa skupia się głównie na odbudowie zniszczonych tkanek zęba. Najczęściej stosuje się zatem:
- Wypełnianie ubytków kompozytem - jedną z najczęstszych metod odbudowy ubytków jest wypełnianie ich kompozytem. Kompozyt to elastyczny materiał, który może być formowany i dostosowywany do kształtu ubytku, a następnie utwardzany za pomocą światła UV. Wypełnienie kompozytem nie tylko przywraca strukturę zęba, ale również zapewnia estetyczny wygląd, ponieważ kompozyty są dostępne w różnych kolorach, które można dopasować do naturalnego odcienia zęba.
- Leczenie protetyczne - w przypadku poważnych uszkodzeń zębów spowodowanych erozją szkliwa, konieczne może być leczenie protetyczne. Może to obejmować założenie koron lub licówek porcelanowych, aby przywrócić integralność i estetykę uzębienia.
- Leczenie fluorem - fluor może być stosowany w celu wzmocnienia szkliwa i zapobiegania dalszym ubytkom. Lakierowanie zębów specjalnymi lakierami fluorowymi może pomóc w odbudowie struktury szkliwa oraz zmniejszeniu nadwrażliwości.
Odbudowa ubytków w zębach jest istotnym elementem leczenia stomatologicznego, który nie tylko przywraca funkcję żucia i estetykę uzębienia, ale także chroni pozostałe zęby przed dalszym uszkodzeniem i zapobiega problemom zdrowotnym związanym z jamą ustną.
Zapobieganie erozji szkliwa zębów
Ze względu na to, że erozja szkliwa zębów jest nieodwracalnym procesem, należy szczególnie zadbać o odpowiednią profilaktykę. Zatem jak zapobiec jej rozwojowi?
- Unikaj nadmiernego spożywania pokarmów i napojów kwasowych, takich jak soki cytrusowe, napoje gazowane, oraz kwaśne owoce.
- Włączaj do diety produkty o neutralnym pH, takie jak mleko, sery, jaja, zboża, orzechy, aby zrównoważyć wpływ kwasowych pokarmów. Każdy posiłek zakończ takim produktem.
- Spożywaj owoce w całości, aby stymulować wydzielanie śliny, która pomaga neutralizować kwasowość w jamie ustnej.
- Pij napoje kwasowe przez słomkę, aby zmniejszyć bezpośredni kontakt zębów z kwasami.
- Po spożyciu kwaśnych produktów, przepłucz usta wodą lub płukanką zawierającą fluor lub hydroksyapatyt.
- Żuj gumy z ksylitolem, które pomagają w neutralizowaniu kwasów w jamie ustnej.
- Odczekaj co najmniej 30 minut po posiłku przed umyciem zębów, aby uniknąć ścierania osłabionego szkliwa.
- Dobierz szczoteczkę do zębów o miękkim włosiu, która nie będzie nadmiernie ścierała szkliwa. Możesz wybrać również szczoteczkę elektryczną lub soniczną, które zapewniają dokładniejsze czyszczenie.
Produkty powiązane
- Stosuj pasty do zębów z fluorem i niskim współczynnikiem ścieralności.
Produkty powiązane
- Rozważ stosowanie płynów do płukania ust z dodatkiem fluoru.
Produkty powiązane
- W przypadku problemów z erozją szkliwa, skonsultuj się z lekarzem dentystą i przestrzegaj jego zaleceń.
- Regularnie uczęszczaj na wizyty kontrolne u stomatologa i higienistki stomatologicznej.
Bibliografia:
- https://www.healthdirect.gov.au/dental-erosion
- https://www.webmd.com/oral-health/tooth-enamel-erosion-restoration
- https://www.dentalhealth.org/dental-erosion
- https://ostrowonline.usc.edu/tooth-erosion/