Stłoczenie zębów to jedna z częstych wad zgryzu, polegająca na tym, że zęby nie mieszczą się prawidłowo w łuku zębowym z powodu braku wystarczającej ilości miejsca. Jakie problemy może wywołać stłoczenie zębów i co można zrobić w tej sprawie? Podpowiadamy!
Wszystko, co trzeba wiedzieć o stłoczeniu zębów:
- Stłoczenie zębów – jak wygląda?
- Przyczyny stłoczenia zębów
- - Szkodliwe nawyki
- Rodzaje stłoczenia zębów
- Konsekwencje stłoczenia zębów
- Jak leczyć stłoczenie zębów?
- Leczenie stłoczenia zębów – ile kosztuje?
- Higiena jamy ustnej przy stłoczeniu zębów – wskazówki
Stłoczenie zębów – jak wygląda?
Efektem stłoczenia zębów jest ich nieprawidłowe ustawienie i przemieszczenie. Są one przekrzywione, pochylone i nachodzą na siebie. Ta często spotykana wada zgryzu może występować w różnym stopniu. Czasem są to drobne niedoskonałości, które nie mają wpływu na stan naszego uzębienia. Stłoczenie zębów bywa jednak bardzo istotnym problemem estetycznym i zdrowotnym.
Przyczyny stłoczenia zębów
Przyczyną stłoczenia zębów jest niewystarczająca przestrzeń w łuku zębowym. Może on być zbyt wąski w stosunku do wielkości zębów. Ale dlaczego tak się dzieje? Tu możemy wskazać kilka powodów:
- Czynniki genetyczne
Przyczyny stłoczenia zębów są złożone, a znaczący wpływ mają geny, które mogą sprawić, że dziedziczymy po przodkach jednocześnie duże zęby oraz małą szczękę.
- Zęby nadliczbowe
Przez specjalistów zjawisko nazywane hiperdoncją, polega na występowaniu w szczęce bądź żuchwie jednego lub więcej nadprogramowych zębów. Sprawdź >> ile zębów ma człowiek?
- Wczesna utrata zębów mlecznych
Zaniedbania higieniczne w okresie wczesnego dzieciństwa lub zdarzenia losowe (np. urazy, wypadki) mogą spowodować przedwczesną utratę mleczaków. Wypadanie mleczaków, które odbywa się zgodnie z rytmem biologicznym, ma duże znaczenie dla prawidłowego kształtowania się stałego uzębienia. Wcześniejsza utrata mleczaków, zwłaszcza trzonowców, zwiększa ryzyko przesunięcia się i skrzywienia zębów.
Produkty powiązane
- Szkodliwe nawyki
Negatywny wpływ na uzębienie ma kilka nawyków z okresu niemowlęctwa i dzieciństwa. Należy do nich ssanie kciuka, ustawiczne oddychanie przez usta i nadmierne używanie smoczka, które mogą być przyczyną różnych wad zgryzu i deformacji, np. gotyckiego podniebienia.
Pewną alternatywą wartą uwagi rodziców i opiekunów, jest smoczek ortodontyczny. Jest on ukształtowany w taki sposób, by nie wywierać dużego nacisku na tkanki jamy ustnej, dzięki czemu jest lepszym wyborem gdy maluch ma silną potrzebę ssania smoczka.
Rodzaje stłoczenia zębów
Ortodonci rozróżniają trzy zasadnicze rodzaje stłoczenia zębów:
- pierwotne stłoczenie zębów – wynika z dziedzicznych cech fizjonomii człowieka;
- wtórne stłoczenie zębów – jego przyczyną może być przedwczesne wypadnięcie zębów mlecznych, które powoduje przesunięcie się zębów ku siekaczom. W ten sposób powstaje nacisk i ściśnięcie się pozostałych zębów;
- późne stłoczenie zębów – pojawia się w dorosłym wieku (około 20 lat) i jest wynikiem późnego wzrostu żuchwy. Wpływ na stłoczenie zębów może mieć wyrzynanie się ósemek, czyli tzw. zębów mądrości.
Konsekwencje stłoczenia zębów
Stłoczenie zębów, bez względu na rodzaj i przyczyny wady, to nie tylko problem natury estetycznej. Przede wszystkim niesie to negatywne konsekwencje dla kondycji zębów.
1. Wyższe ryzyko próchnicy
Stłoczenie zębów sprawia, że trudno utrzymać ich higienę na właściwym poziomie. Włosie szczoteczki nie dociera do każdego miejsca i pewne strefy pozostają niedoczyszczone. To zwiększa ryzyko rozwoju ubytków.
2. Nieświeży oddech
Niedokładna higiena jamy ustnej powoduje dyskomfort w postaci nieświeżego oddechu. U osób ze stłoczeniem zębów występuje też tendencja do gromadzenia się osadów.
3. Choroby przyzębia
Stłoczenie zębów sprzyja tworzeniu się złogów kamienia nazębnego. Ten z kolei jest środowiskiem dla bakterii, które przyczyniają się do kolejnych problemów, takich jak:
- stany zapalne dziąseł
- choroby przyzębia
- recesja dziąseł
- odsłonięcie szyjek zębowych
4. Problemy z gryzieniem pokarmów
Stłoczenie zębów, szczególnie gdy współwystępuje z inną wadą zgryzu, uniemożliwia dokładne przeżuwanie jedzenia. Może to wywoływać kłopoty trawienne, gdy do żołądka trafiają niedokładnie rozdrobnione kawałki.
5. Ból
Stłoczenie zębów wywołuje nadmierne naciski może być przyczyną napięcia i bólu stawów skroniowo-żuchwowych. W skrajnych przypadkach może dojść do rozchwiania zębów i ich utraty.
6. Wady wymowy
Niewłaściwe ustawienie zębów w znacznym stopniu może odpowiadać za seplenienie i niemożność prawidłowej artykulacji głosek.
7. Asymetria twarzy
Stłoczenie zębów i ich przemieszczenie często bywa niesymetryczne, co staje się widoczne w rysach twarzy. Zaburzenia estetyki są źródłem kompleksów i obniżenia poczucia wartości.
Jak leczyć stłoczenie zębów?
Stłoczenie zębów można i zdecydowanie warto leczyć. W tym celu należy zgłosić się do ortodonty, który oceni stan uzębienia i zaproponuje właściwą metodę do skorygowania niedoskonałości. Jednym z podstawowych badań z tym związanych jest pantomograficzne zdjęcie RTG, które obrazuje w całości górne i dolne zęby.
W niektórych przypadkach konieczna bywa ekstrakcja jednego lub więcej zębów, by stworzyć przestrzeń do prawidłowego ustawienia w łukach zębowych. Do leczenia stłoczenia zębów wykorzystuje się aparaty ortodontyczne stałe lub ruchome. Wiele zależy od indywidualnych uwarunkowań pacjenta.
Stłoczenie zębów w małym stopniu można skorygować poprzez zabieg strippingu. Polega on na niewielkim zeszlifowaniu zębów, które pozwala uzyskać dodatkowych kilka milimetrów na korekcję.
Leczenie stłoczenia zębów – ile kosztuje?
Cena leczenia stłoczenia zębów zależy od wielu innych spraw. Na koszty składa się przede wszystkim czas konieczny do skorygowania ustawienia zębów w łukach, a ten zależy od
- stopnia zaawansowania wady
- wieku pacjent
- innych wad współistniejących
Do leczenia ortodontycznego stłoczonych zębów mogą być wykorzystane różne typy aparatów, które także bywają droższe i tańsze. Na przykład aparat lingwalny (nazywany też niewidocznym) kosztuje więcej od tradycyjnego, ale jest dyskretniejszy i zapewnia krótszy czas leczenia.
Higiena jamy ustnej przy stłoczeniu zębów – wskazówki
O wiele łatwiej będzie Ci utrzymać prawidłową higienę przy stłoczeniu zębów, jeśli będziesz używać szczoteczki sonicznej. Te urządzenia wykorzystują kawitację, czy powstawanie aktywnej piany z pasty do zębów. Mikroskopijne bąbelki wnikają we wszystkie szczeliny, a substancje aktywne mogą działać w trudno dostępnych miejscach.
Produkty powiązane
Używanie zwykłej nici dentystycznej może być bardzo kłopotliwe przy stłoczonych zębach. Aby ułatwić sobie zadanie czyszczenia przestrzeni międzyzębowych, wybierz dobrej jakości taśmę dentystyczną. Jej spłaszczony kształt oraz zawartość fluoru pozwolą Ci każdego dnia zadbać o czystość zębów. W naszym sklepie znajdziesz profesjonalne akcesoria:
Dentyści rekomendują też używanie irygatora do zębów. Brak konieczności używania mechanicznej siły pozwoli Ci uniknąć podrażnienia dziąseł. Silny strumień wody skutecznie usuwa resztki pokarmów i zmiękcza płytkę nazębną na powierzchniach stycznych.
Warto też wprowadzić do swoich codziennych zwyczajów płyn do płukania jamy ustnej. Antybakteryjne właściwości preparatu zmniejszają ryzyko próchnicy i zapobiegają gromadzeniu się złogów. Kompleksowe działanie sprzyja kondycji zębów również dzięki pobudzeniu produkcji śliny, która w naturalny sposób ochroni przed bakteriami próchnicotwórczymi.
Produkty powiązane
Bibliografia:
- A. S. Johal, J. M. Battagel, Dental crowding: a comparison of three methods of assessment [w:] European Journal of Orthodontics, Volume 19, Issue 5, October 1997
- H.S. Hafez, S. M. Shaarawy, A. A. Al-Sakiti, Y. A. Mostafa, Dental crowding as a caries risk factor: a systematic review [w:] American Journal of Orthodontics and Dentofacial Orthopedics 2012 Oct;142(4)
- S. Turner, J. Harrison, F. Sharif, D. Owens, D. T. Millett, Orthodontic treatment for crowded teeth in children [w:] Cochrane Database of Systematic reviews – 31 December 2021
- A. Patano, G. Malcangi, A. Inchingolo, G. Garofoli i inni, Mandibular Crowding: Diagnosis and Management—A Scoping Review [w:] Journal of Personalized Medicine 2023 Apr 29;13(5)
