Mucocele to tajemniczy termin określający torbiel zastoinową błony śluzowej. Najczęściej są one klasyfikowane jako niegroźne zmiany, które jednak należy kontrolować. Skąd biorą się mucocele? Jak można je leczyć? Informacje znajdziesz w treści artykułu.
Czym są mucocele?
Mucocele albo śluzak – na czym to polega?
Mucocele to zjawisko, które w literaturze fachowej znajdziemy także pod nazwą śluzak lub śluzowiak. Są to zmiany w postaci torbieli wewnątrz jamy ustnej. Najczęściej specjaliści zaliczają je do zmian nienowotworowych. Występują u osób w różnym wieku.
Przyczyny mucoceli
Przyczyną mucoceli są zaburzenia związane z produkcją śliny. Gruczoły obecne w jamie ustnej mogą pracować nadmiernie, wytwarzając zbyt dużą jej ilość. Czasem problemem jest cyrkulacja śluzu. Przewody, którymi wydzieliny gruczołów ślinowych są transportowane, mogą ulec zwężeniu i spowodować niedrożność.
Na powstanie śluzaka może mieć wpływ:
- uraz mechaniczny błon śluzowych
- zapalenie ślinianek
- nawykowe przygryzanie policzków lub warg
- kamica ślinianek
- uszkodzenia powstałe w trakcie zabiegów stomatologicznych
- podrażnienia spowodowane aparatem ortodontycznym
- niewłaściwie dopasowana lub uszkodzona proteza
- inne stany zapalne jamy ustnej
Produkty powiązane
Mucocele – objawy
Objawem śluzaka jest wypustka na błonie śluzowej w jamie ustnej. Kulisty, gładki guzek wielkości kilku milimetrów ma regularny kształt i jest miękki. Wyczuwalna jest płynna lub półpłynna zawartość owej torbieli.
Mucocele nie są bolesne, ale wywołują dyskomfort. Osoby, u których występuje śluzak, odczuwają zmianę jako ciało obce, które przeszkadza i drażni. Może to utrudniać spożywanie posiłków i mówienie. Napięta tkanka przybiera kolor białawy lub niebieski.
Najczęściej śluzaki zlokalizowane są na wewnętrznej stronie dolnej wargi, rzadziej występują po stronie policzków, na podniebieniu miękkim lub języku.
W rozpoznaniu mucoceli wykorzystuje się badanie USG tkanek miękkich, tomografię komputerową i rezonans magnetyczny. Jeśli zachodzi podejrzenie, że zmiana ma podłoże nowotworowe – wykonuje się biopsję lub badanie histopatologiczne.
Produkty powiązane
Leczenie mucoceli
Obecność w jamie ustnej śluzaków należy zawsze skonsultować z lekarzem dentystą. Bardzo często mucocele samoczynnie zanikają, ale istnieje też tendencja do nawrotów. Jeśli specjalista oceni, że torbiel wymaga usunięcia – może zdecydować o stosownym zabiegu.
Leczenie mucoceli poprzez chirurgiczne wycięcie obejmuje torbiel oraz otaczające gruczoły. Procedura jest nieskomplikowana i odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Usunięty śluzak jest kierowany do dalszego badania, by ocenić charakter zmiany. Wznowienia mucoceli po chirurgicznym zabiegu zdarzają się niezwykle rzadko.
Leczenie mucoceli jest możliwe w określonych przypadkach poprzez wykonanie nacięcia, którym wydzielina może swobodnie uchodzić. Zabieg ten nazywany jest marsupializacją.
Alternatywne metody leczenia śluzaków to również usuwanie zmian za pomocą laseroterapii i krioterapii.
Leczeniem mucoceli zajmuje się zazwyczaj chirurg stomatologiczny lub laryngolog
Źródła:
- K. U. Nallasivamm, B. R. Sudha, Oral mucocele: Review of literature and a case report [w:] Journal of Pharmacy & BioAllied Sciences 2015 Aug;7 (Suppl. 2) (dostęp: 23.04.2025).
- P. Chaitanya,. D Praveen, M. Reddy, Mucocele on Lower Lip: A Case Series [w:] Indian Dermatology Online Journal 2017 May-Jun;8(3) (dostęp: 23.04.2025).
- S.Valdec, B. Stadlinger, Mucocoele of the lower lip [w:] Canadian Medical Association Journal 2023 Aug 28;195(33) (dostęp: 23.04.2025).
- E. Bowers, B. Schaitkin, Management of Mucoceles, Sialoceles, and Ranulas [w:] Otolaryngologic Clinics of North America 2021 Jun;54(3) (dostęp: 23.04.2025).